تعداد نشریات | 20 |
تعداد شمارهها | 406 |
تعداد مقالات | 3,200 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,986,155 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,067,962 |
بازخوانی مقایسهای چهرۀ دارا در منابع تاریخی و رویکرد حکیم نظامی گنجهای | ||
پژوهشنامه متون ادبی دورۀ عراقی | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 07 مهر 1404 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/ltip.2025.12328.1374 | ||
نویسنده | ||
محمد خاکپور* | ||
گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات فارسی و زبانهای خارجی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران | ||
چکیده | ||
دارا یکی از معروفترین پادشاهان سلسلۀ نیمه تاریخی کیانی به شمار میآید که در روایات ایرانی و منابع تاریخی پس از اسلام، شخصیّت و سرگذشت او با داریوش سوم هخامنشی یکسان پنداشته شدهاست. برخی تشابهات موجود از جمله همنام بودن پدر داریوش سوم با ویشتاسپ یا گشتاسپ کیانی، حامی زردشت و نیز شکست او از اسکندر مقدونی در این یکسانانگاری وآمیختگی تأثیر بسزایی داشت؛ زیرا که روایات ایرانی و منابع تاریخی چنان پنداشتهاند که این جنگ در واقع نبرد اسکندر با آخرین پادشاه سلسلۀ کیانی؛ یعنی دارا پسر داراب بودهاست. پرسش اصلی در پژوهش حاضر این است که روایت حکیم نظامی از داستان دارا چه اندازه با اخبار و روایات ایرانی و منابع تاریخی مطابقت دارد و چه مقدار دخل و تصرّفاتی در اصل داستان از سوی شاعر صورت گرفتهاست. این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی، تطبیق و تشریح سرگذشت دارای کیانی و چگونگی اختلاط داستان این پادشاه باستانی و نیمهتاریخی را با داریوش سوم هخامنشی در روایات ایرانی و دیدگاه حکیم نظامی گنجهای واکاوی میکند. نتایج حاصل از این پژوهش نشان میدهد که نظامی در روایت داستان دارا در اغلب موارد به اخبار و روایات ایرانی پایبند است و در مواردی نیز با بهرهگیری از تخیّلات شاعرانه و اندیشهورزیهای ادبی، تصرّفاتی در داستان پدید میآورد. | ||
کلیدواژهها | ||
دارا؛ داریوش سوم؛ نظامی؛ خمسۀ نظامی؛ منابع تاریخی | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2 |