آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 408 |
| تعداد مقالات | 3,217 |
| تعداد مشاهده مقاله | 3,007,503 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,078,635 |
تحلیل شناختی-فرهنگی استعاره بلا در متون منتخب عرفانی فارسی و عربی | ||
| کاوش نامه ادبیات تطبیقی | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 13 مهر 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/jccl.2025.11826.2681 | ||
| نویسندگان | ||
| زینب اکبری* ؛ نسرین فقیه ملک مرزبان | ||
| گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| این پژوهش به بررسی تطبیقی مفهوم‌سازی استعاری «بلا» در متون منتخب عرفانی فارسی و عربی می‌پردازد. مسئله اصلی، شناسایی شباهت‌ها و دسته‌بندی ابعاد تنوع مفهوم‌سازی «بلا» و توصیف دقیق «کانون معنایی» استعاره در هر سنت است. چارچوب نظری، نظریه استعاره شناختی-فرهنگی کِوِچِش (۲۰۰۵) با تمرکز بر تعامل مفاهیم جهان‌شمولی و تنوع فرهنگی است. پژوهش با روش ترکیبی (کمی-کیفی) انجام شده و داده‌ها با استفاده از تحلیل محتوا و رویکرد کیفی تحلیل نگاشت‌های استعاری بررسی شده‌اند. نتایج نشان می‌دهد حوزه‌های مبدأ مشترکی چون «ظرف»، «بار»، «آتش» و «خوردنی» برای مفهوم‌سازی «بلا» در متون مورد بررسی هر دو زبان وجود دارد. با این حال، تفاوت‌های قابل توجهی در ترجیحات شناختی-فرهنگی و بسط استعاره‌ها مشاهده می‌شود که در چهار سطح قابل دسته‌بندی است: ۱) تفاوت در بسامد استعاره‌ها، ۲) مفهوم‌سازی همخوان و بدیل، ۳) دامنۀ حوزۀ مقصد و ۴) تنوع در نگاشت‌ها و استنتاج‌های استعاری. تحلیل کیفی این ابعاد، نشان می‌دهد که کانون معنایی «بلا» در سنت عرفانی عربی، با برجستگی و بسامد بالای حوزۀ مبدأ «نیرو و حرکت» بلا را به عنوان مواجهه با نیروی قوی و محتوم الهی که از بالا به پایین جهت‌دهی شده است مفهوم‌سازی می‌کند در حالیکه کانون معنایی «بلا» در سنت عرفانی فارسی، با برجستگی و بسامد حوزه مبدأ «آتش و ظرف» بلا را به عنوان تجربه‌ای فعال برای رسیدن به کمال و پختگی در مسیر سلوک مفهوم‌سازی می‌کند. این یافته‌ها بر لزوم طبقه‌بندی توصیفی ابعاد تنوع استعاری مفاهیم انتزاعی عرفانی در پرتو نظریۀ شناختی-فرهنگی تأکید می‌ورزد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| استعاره شناختی-فرهنگی کوچش؛ کانون معنایی استعاره؛ بلا؛ زبان عرفانی | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 0 |
||