تعداد نشریات | 20 |
تعداد شمارهها | 408 |
تعداد مقالات | 3,239 |
تعداد مشاهده مقاله | 3,038,594 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,107,129 |
پیشبینی تغییرات دما و بارش در منطقه شاهرود با بهرهگیری از مدلهای اقلیمی CMIP6 با استفاده از رویکرد نوین تصمیمگیری چندمعیاره OPLO-POCOD | ||
فناوری های پیشرفته در بهره وری آب | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 22 مهر 1404 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/atwe.2025.12566.1182 | ||
نویسندگان | ||
سینا خوشنویسان1؛ صمد امامقلی زاده* 2؛ رضا آشوری3 | ||
1گروه مهندسی آب و محیط زیست، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران | ||
2استاد، گروه مهندسی آب و محیط زیست، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران | ||
3گروه مهندسی عمران، دانشگاه غیر انتفاعی شاهرود، شاهرود، ایران | ||
چکیده | ||
تغییرات اقلیمی در مناطق نیمهخشک با افزایش دما و کاهش بارش، تهدیدی جدی برای پایداری منابع آبی محسوب میشود؛ چرا که از یکسو موجب کاهش آب سطحی در دسترس و از سوی دیگر باعث فشار بیشتر بر منابع آب زیرزمینی میگردد. در این پژوهش، برای تحلیل دقیق تغییرات اقلیمی در بخش شمالی شهرستان شاهرود و بررسی اثرات آن بر دما و بارش، از روشی نوآورانه و چندمعیاره استفاده شد. بدین منظور، تکنیک OPLO-POCOD که مبتنی بر تحلیل فرصت از دسترفته در مختصات قطبی است، برای نخستینبار در ارزیابی و رتبهبندی مدلهای اقلیمی به کار گرفته شد. سه مدل منتخب از مجموعه CMIP6 شامل CMCC-EMS2، MPI-ESM1-2-LR و CNRM-CM6-1-HR با استفاده از شاخصهای آماری R²، MAE و KGE مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد مدل CMCC-EMS2 با مقادیر فرصت از دسترفته 29547/0 برای بارش و 22376 /0 برای دما، بهترین عملکرد را در منطقه مطالعهشده داشته است. تحلیل خروجی این مدل در دو دوره آینده نزدیک (2015–2034) و آینده دور (2035–2056)، تحت سناریوهای خوشبینانه SSP2-4.5 و بدبینانه SSP5-8.5، حاکی از کاهش میانگین بارش سالانه به ترتیب ۱/۵ درصد و ۳/۷ درصد و افزایش میانگین دمای سالانه در حدود ۱/۴ تا ۱/۹ درجه سانتیگراد نسبت به دوره پایه (1995–2014) بود. این تغییرات همراه با بازتوزیع زمانی بارش، بهویژه کاهش بارش زمستانه، پیامدهایی چون افت رواناب، کاهش تغذیه آبخوانها، تشدید بهرهبرداری از منابع آب زیرزمینی و در نهایت افزایش ناپایداری منابع آبی را به دنبال خواهد داشت. | ||
کلیدواژهها | ||
تغییر اقلیم؛ تصمیمگیری چند معیاره؛ بارش و دما؛ سناریوهای انتشار؛ APOLO-POCOD | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2 |