تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 368 |
تعداد مقالات | 2,890 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,566,207 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,864 |
تحلیل سینوپتیکی پرفشار عربستان و اثر آن بر خشکسالی های جنوب و جنوب غرب ایران | ||
جغرافیا و پایداری محیط | ||
مقاله 2، دوره 5، شماره 2 - شماره پیاپی 15، شهریور 1394، صفحه 17-31 اصل مقاله (1.66 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
سعید زنگنه* 1؛ حسن لشکری2؛ محمد مرادی3 | ||
1کارشناسی ارشد دانشگاه شهید بهشتی تهران | ||
2عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی تهران | ||
3معاون پیشبینی سازمان هواشناسی کشور (تهران) | ||
چکیده | ||
در این پژوهش، دادههای بارش روزانه 28 ایستگاه سینوپتیک جنوب و جنوب غرب ایران در دورة آماری 10 ساله (2009-2000) از سازمان هواشناسی جمعآوری گردید. با استفاده از شاخص بارش استاندارد (SPI)[1] خشکسالیهای منطقه استخراج گردید. سال 2008 به عنوان خشکترین سال انتخاب شد و نقشههای سینوپتیکی در 4 سطح فشار تراز دریا، ارتفاع و امگا در ترازهای 850، 700 و 500 هکتوپاسکال در ماههای ژانویه، فوریه، مارس، آوریل، نوامبر و دسامبر مشخّص و تحلیل شد. بررسی پربند مرکزی بستهشده در 6 ماه بارشی سال 2008 به صورت روزانه در سطوح مختلف نشان داد که در سطح 850 هکتوپاسکال 77/0، در سطح 700 هکتوپاسکال 98/0 و در سطح 500 هکتوپاسکال در 99/0 موارد پربندهای ارتفاع ژئوپتانسیل بسته شده است. بررسی پربند مرکزی بسته شده در 6 ماه مرطوب سال 2001 به صورت روزانه نشان داد که در سطح 850 هکتوپاسکال در 68/0، در سطح 700 هکتوپاسکال در 83/0 و در سطح 500 هکتوپاسکال 77/0 موارد پربندهای ارتفاع ژئوپتانسیل بسته شده است؛ بنابراین، سال 2008 که خشکسالی شدیدتر بوده، درصد بیشتری از پربندهای مرکز واچرخند بسته شده است. دیگر نتایج حاکی از این است که محور واچرخند بر روی خشکی، در سالهای 2008 و 2001 به صورت شرقی - غربی بوده است. این وضعیّت، در ترکیب واچرخند عربستان و واچرخند شمال آفریقا بیشتر دیده میشود. از طرف دیگر، امتداد پشته در این سالها، بر روی ایران و عربستان قرار گرفته و پایداری را در منطقة مورد مطالعه حاکم نموده است؛ بنابراین ناوة مدیترانهای نمیتواند به عرضهای پایین نفوذ کند و به سوی عرضهای بالاتر حرکت میکند. نهایتاً نیمة جنوبی ایران تحت تأثیر سامانههای بارشی قرار نمیگیرد. از طرف دیگر کمفشار سودانی فقط تا روی دریای سرخ پیشروی کرده و بر روی منطقة مورد مطالعه نفوذ نکرده است. [1]- standardized precipitation index | ||
کلیدواژهها | ||
تحلیل همدیدی؛ خشکسالی؛ پرفشار عربستان؛ جنوب و جنوب غرب ایران | ||
مراجع | ||
احمدی گیوی، فرهنگ؛ ایراننژاد، پرویز؛ محمدنژاد، علیرضا (1389) اثر پرفشارهای جنبحارّه و سیبری بر خشکسالیهای غرب ایران، چهاردهمین کنفرانس ژئوفیزیک ایران، تهران 21-23، صص. 9-5. بیات، حمید (1386) میزان تأثیر خشکسالی بر منابع آب شهرستان کاشمر، پایاننامة کارشناسی ارشد جغرافیای طبیعی، استاد راهنما: شهریار خالدی، دانشگاه شهید بهشتی. جعفرپور، ابراهیم (1388) اقلیمشناسی، انتشارات دانشگاه تهران، تهران. چهاردولی، مجتبی (1383) اثرات خشکسالی بر منابع آب شهرستان ملایر، پایاننامة کارشناسی ارشد جغرافیای طبیعی، استاد راهنما: حسن لشکری، دانشگاه شهید بهشتی. حجازیزاده، زهرا (1372) بررسی سینوپتیکی پرفشار جنبحارّهای در تغییر فصل ایران، پایاننامة دکتری، استاد راهنما: هوشنگ قائمی، دانشگاه تربیت مدرس. حمیدیانپور، محسن (1384) تحلیل دورههای خشکسالی دشت مشهد و میزان تأثیر آن بر منابع آب، پایاننامة کارشناسی ارشد جغرافیای طبیعی، استاد راهنما: شهریار خالدی، دانشگاه شهید بهشتی. خوشاخلاق، فرامرز (1377) تحقیقی در خشکسالیهای فراگیر ایران با استفاده از تحلیلهای سینوپتیکی، دکتری اقلیمشناسی، استاد راهنما: سعید جهانبخش اصل، دانشگاه تبریز. ذرین، آذر (1386) تحلیل پرفشار جنبحارّة تابستان بر روی ایران، پایاننامة دکتری، استاد راهنما: هوشنگ قائمی، دانشگاه تربیت مدرس. رهنمایی، محمد تقی (1371) توانهای محیطی ایران، مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری ایران، تهران. سلیقه، محمد؛ صادقینیا، علیرضا (1389) بررسی تغییرات مکانی پرفشار جنبحارّه در بارشهای تابستانه نیمة جنوبی ایران، جغرافیا و توسعه، 17، صص. 98-83. صادقی، سلیمان؛ علیجانی، بهلول؛ سلیقه، محمد؛ حبیبی نوخندان، مجید؛ قهرودی تالی منیژه (1387) تحلیل همدیدی واچرخندها بر خشکسالیهای فراگیر خراسان، جغرافیا و توسعة ناحیهای، 10، صص. 118-105. کریمی احمدآباد، مصطفی (1386) تحلیل منابع تأمین رطوبت بارشهای ایران، پایاننامة دکتری، دانشگاه تربیت مدرّس. کریمی نظر، مریم؛ مقدمنیا، علیرضا؛ مساعدی، ابوالفضل (1389) بررسی عوامل اقلیمی مؤثّر بر وقوع خشکسالی (منطقة زابل)، پژوهشهای حفاظت آبوخاک، شمارة 1، صص. 158-145. لشکری، حسن (1375) الگوی سینوپتیکی بارشهای شدید جنوب و جنوب غرب ایران، پایاننامة دکتری، استاد راهنما: هوشنگ قائمی، دانشگاه تربیت مدرس. مسعودیان، سید ابوالفضل (1390) اقلیمشناسی همدید، دانشگاه اصفهان، اصفهان. Fink, A.H; Brucher, T; Kruge, A; Leckebusch, G.C; Pinto, J.G; Ulbr, W. (2004) The 2003 European Summer Heatwaves and Drough-Synoptic Diagnosis and Impacts. Royal MeteorologicSociety, 8, pp.216-209. Bordi. I; Sutera, A. (2007) Drought Monitoring and Forecasting at Large Scale, in: (Rossi, G,Methods and Tools for Drought Analysis and Management), 62,Water Science and Technology Library, pp 3-27, pp.3-27. Bond, N.R.; Lake, P.S; Arthington, A.H. (2008) The impacts of droughton freshwater ecosystems: an Australia nperspective. Hydrobiologia, 600, pp.3–16. Buntgen,U; Trouet, V; Frank, D.; Leuschnr H.H.; Friedrichs, D. (2010) Tree-ring indicators of German summer drought over the last millennium. Quaternary Science Reviews, 29: 1005-1016. Katsoulis, B; Makrogiannis, T; Goutsidou, Y. (1998)Monthly anticyclonicity in Southern Europe and Mediterranean region, Journal of Theoritical and Applied Climatology, 59, pp.51-59. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,858 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,235 |