تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 383 |
تعداد مقالات | 3,036 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,760,794 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,950,053 |
تحلیل میزان آسیب پذیری مسکن شهری در مواقع بروز مخاطرات محیطی (زلزله) با استفاده تکنیک های تلفیقی MCDM+GIS (مطالعة موردی: منطقة 6 شهر تهران) | ||
جغرافیا و پایداری محیط | ||
مقاله 1، دوره 4، شماره 4 - شماره پیاپی 13، اسفند 1393، صفحه 1-11 اصل مقاله (1.89 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
حسین حاتمی نژاد1؛ شهرام بزرافکن2؛ محمد ابراهیمی2؛ محمود آروین* 3 | ||
1عضو هیات علمی دانشگاه تهران | ||
2دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه تربیت مدرس | ||
3دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس | ||
چکیده | ||
امروزه با توجّه به افزایش نرخ شهرنشینی بهویژه در کشورهای درحالتوسعه، بروز مخاطرات طبیعی از جمله زلزله در شهرها امری اجتنابناپذیر بوده، امّا تجربه نشان داده با شناسایی و ارزیابی مناطق آسیبپذیر و همچنین برنامهریزیهای از قبل پیشبینیشده و تدابیر عملیّاتی در مقابله با چنین اتّفاقاتی میتواند به طور قابل ملاحظهای خسارات و تلفات ناشی از آن را به حداقل رساند. با توجّه به پیچیدگی مسائل شهری، استفاده از مدلها و تکنیکهای جدید بهویژه مدلهای تصمیمگیری چندمعیاره و نیز تلفیق آنها با سیستم اطّلاعات جغرافیایی (GIS)، از ابزارهای کارآمد در جهت شناسایی نقاط حادثهخیز بحران شهری به شمار میآیند لذا در این پژوهش، از تکنیک تصمیمگیری چندمعیاره AHP به منظور وزندهی و از مدل SAW جهت تلفیق لایههای مؤثّر در آسیبپذیری مسکن در منطقة 6 تهران استفاده شده است. بر اساس نتایج تحقیق، پس از طبقهبندی میزان آسیبپذیری، 37 درصد کاربری مسکونی در منطقة مورد مطالعه دارای درجة آسیبپذیری متوسّط ارزیابی شده که عمدتاً در قسمت مرکزی و شرقی منطقة مورد مطالعه واقع شدهاند. 37 درصد نیز از آسیبپذیری کم و بسیار کم و 26 درصد از آسیبپذیری بالا و بسیار بالایی برخوردار بودند. استفاده از نقشة پهنهبندی خطر، جهت کاهش خسارات و تلفات ناشی از مخاطرات طبیعی میتواند به عنوان نقشة پایه مورد استفادة مدیران و برنامهریزان شهری قرار گیرد. | ||
کلیدواژهها | ||
آسیبپذیری مسکن شهری؛ مخاطرات محیطی؛ AHP؛ SAW | ||
مراجع | ||
امینی، الهام؛ حبیب، فرح؛ مجتهدزاده، غلامحسین (1389) برنامهریزی کاربری زمین و چگونگی تأثیر آن در کاهش آسیبپذیری شهر در برابر زلزله، علوم و تکنولوژی محیطزیست، 12 (3)، صص. 174-161. امینی، جمال (1389) تحلیل آسیبپذیری مساکن شهری در برابر زلزله (مطالعة موردی منطقة 9 شهرداری تهران)،پایاننامة کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس. بحرینی، سید حسن (1375) برنامهریزی کاربری زمین در مناطق زلزلهخیز نمونه موردی شهرهای لوشان، منجیل و رودبار، چاپ اوّل، مرکز مقابله با انواع بلایای طبیعی ایران. پورطاهری، مهدی (1389) کاربرد روشهای تصمیمگیری چند شاخصه در جغرافیا، انتشارات سمت، تهران. پورمحمدی، محمدرضا (1391) برنامهریزی کاربری اراضی شهری، چاپ چهارم، انتشارات سمت، تهران. حاتمینژاد، حسین؛ فتحی، حمید؛ عشقآبادی، فرشید (1388) ارزیابی میزان آسیبپذیری لرزهای در شهر نمونة موردی: منطقة 10 شهرداری تهران، پژوهشهای جغرافیای انسانی، 68، صص. 20-1. حبیبی، کیومرث؛ نظری عدلی، سعید (1387) پیادهسازی ماتریسهای همجواری در سیستم اطّلاعات مکانی به منظور تعیین و یا تغییر کاربریهای شهری (نمونة موردی: محلّة خاک سفید تهران)، همایش ژئوماتیک، تهران. زنگیآبادی، علی؛ اسماعیلیان، زهرا (1391) تحلیل شاخصهای آسیبپذیری مساکن شهری در برابر خطر بلایای طبیعی (مطالعة موردی: مساکن شهر اصفهان)، جغرافیا و مخاطرات محیطی، شمارة چهارم، صص. 129-113. زنگیآبادی، علی؛ قادر رحمتی، صفر؛ سلطانی، لیلا (1391) برنامهریزی مدیریت بحران زلزله در شهرها، انتشارات شریعة توس. عبداللهی، مجید (1391) مدیریت بحران در نواحی شهری، انتشارات سازمان شهرداریها و دهیاریهای کشور. عزیزی، محمدمهدی (1383) برنامهریزی مسکن و نقش نهادهای محلی، همایش علمی - کاربردی توسعه محلّهای، چشمانداز توسعه پایدار شهر تهران. غفاری، سید رامین؛ شفقی، سیروس؛ صالحی، نگین (1389) ارزیابی سازگاری کاربری اراضی شهری با استفاده از مدل تصمیمگیری چندمعیاره فازی، مطالعات و پژوهشهای شهری و منطقهای، 1 (4)، صص. 76-59. فرجزاده اصل، منوچهر؛ احدنژاد، محسن؛ امینی، جمال (1390) ارزیابی آسیبپذیری مساکن شهری در برابر زلزله مطالعة موردی منطقة 9 شهرداری تهران، مطالعات و پژوهشهای شهری و منطقهای، 3 (9)، صص. 36-19. محمد مرادی، اصغر؛ اختر کاوان، مهدی (1388) روششناسی مدلهای تحلیل تصمیمگیری چندمعیاره، مجلّة آرمانشهر، 2، صص. 125-113. موسوی، سید عارف؛ رجب صلاحی، حسین؛ جهانگیر، ابراهیم؛ دارابخانی، رسول (1390)، برنامهریزی کاربری اراضی شهری جهت کاهش آسیبهای ناشی از زلزله با تأکید بر امکان اسکان اضطراری و موقت در ماهدشت، مدیریت شهری، 28، صص. 208-193. نوجوان، مهدی (1390) کاربرد روشهای تصمیمگیری چندمعیاره در برنامهریزی شهری و منطقهای با تأکید بر Bartolomei, A., Corigliano, M., Lai, C. (2008) Seismic risk assessment of Italian seaports using GIS. AIP, Conf Proc, pp. 1591–1598. Iuliana, A. (2012) Multi-criteria vulnerability analysis to earthquake hazard of Bucharest, Romania, Nat Hazards, 63, pp. 1129–1156 Juha I. U. (1998) the geography of disaster vulnerability in megacities, Applied Geography, 18 (1), pp. 7-16. Peng, Y. (2012) Regional earthquake vulnerability assessment using a combination of MCDM methods. Ann Oper Res. Sun, C. G (2012) Applications of a GIS-based geotechnical tool to assess spatial earthquake hazards in an urban area, Environ Earth Sci, 65, pp.1987–2001 | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,846 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,454 |