آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شمارهها | 413 |
| تعداد مقالات | 3,333 |
| تعداد مشاهده مقاله | 3,458,349 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,253,620 |
تقدسبخشی به بغداد: از سیاستهای نمادین تا معماری قدرت و احادیث جعلی | ||
| مطالعات سیاسی بین النهرین | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 09 آذر 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/mps.2025.12742.1090 | ||
| نویسندگان | ||
| فرید صادقی* 1؛ غلامحسین زرگری نژاد2؛ سینا فروزش1 | ||
| 1گروه تاریخ، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. | ||
| 2گروه تاریخ، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. | ||
| چکیده | ||
| بغداد در دوران عباسی بهعنوان پایتخت خلافت، نقشی بیبدیل در جهان اسلام ایفا میکرد. این شهر نه تنها مرکز سیاسی و اداری خلافت بود، بلکه به واسطه جایگاه اقتصادی و فرهنگی ، مسیرهای تجاری گسترده و تجمع علما و دانشمندان، به کانون علمی، فرهنگی و مذهبی جهان اسلام تبدیل شد. اهمیت بغداد در این دوره، ناشی از همزمانی سیاستگذاری دقیق، مهندسی شهری پیشرفته و بهرهگیری از نمادسازی مذهبی و معماری نمادین بود که مشروعیت خلافت عباسی را تقویت میکرد. این مقاله با تمرکز بر همافزایی سه محور کلیدی—سیاست مکان، معماری و روایت دینی—نشان میدهد که چگونه انتخاب موقعیت جغرافیایی بغداد، طراحی شهری و شبکههای روایتسازی مذهبی با هم در تثبیت پایتخت عباسی نقش داشتند. مسئله اصلی این پژوهش بررسی چگونگی نقش انتخاب موقعیت جغرافیایی، طراحی شهری و روایتسازی دینی در تثبیت جایگاه بغداد بهعنوان پایتخت و مرکز مشروعیت عباسی است. یافتههای پژوهش نشان میدهد که انتخاب دجله بهعنوان محور شهر، و ایجاد مسیرهای تجاری به شرق و غرب، طراحی هسته مرکزی شامل مسجد جامع و قصر خلافت و نمادهای معماری همچون قبه سبز و بهرهگیری از احادیث منسوب به پیامبر و امام علی(ع)، همگی در تقویت مشروعیت سیاسی، دینی و اقتصادی بغداد نقش داشتند. این ترکیب هوشمندانه نشان میدهد که بغداد نه صرفاً محصول ویژگیهای طبیعی یا اقتصادی، بلکه نتیجه برنامهریزی هدفمند حکومتی و نمادگرایی فرهنگی-مذهبی بود. روش تحقیق این مطالعه، تاریخی-تحلیلی و مبتنی بر منابع دست اول و متأخر شامل متون جغرافیایی، تاریخی و حدیثی است و با بررسی تطبیقی دادهها، الگوهای تصمیمگیری و نمادسازی عباسیان را بازسازی میکند. | ||
| کلیدواژهها | ||
| بغداد؛ عباسیان؛ سیاستهای نمادین؛ تقدس بخشی؛ مشروعیت سیاسی | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 17 |
||