آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شمارهها | 413 |
| تعداد مقالات | 3,333 |
| تعداد مشاهده مقاله | 3,458,932 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,254,108 |
پیرنگ سازی «بنمایۀ مقیّد» در قصه های فارسی | ||
| پژوهش نامه ادبیات داستانی | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 09 آذر 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/rp.2025.12649.2163 | ||
| نویسندگان | ||
| محمد پارسانسب* 1؛ محمد پارسانسب2 | ||
| 1گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه خوارزمی تهران | ||
| 2گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه خوارزمی | ||
| چکیده | ||
| چکیده بنمایههای داستانی در قصههای کهن فارسی نقشها و کارکردهای متنوعی ایفا میکنند و همچون عنصری ساختاری، معنایی و زیباییشناختی، در ساخت و تقویت مفاهیم قصه، انسجام متنی و نظم روایی آن مشارکت دارند؛ و از همه مهمتر، شماری از آنها عنصری هستند که میتوانند پیرنگ یک قصه را شکل دهند؛ این گونه از بنمایهها که حضورشان در قصه ضروری است و به همین دلیل، غیرقابل حذفاند، «بنمایۀ مقیّد» نامیده میشوند. تاکنون کارکرد این بنمایهها در قصههای فارسی کمتر مورد مطالعه قرار گرفتهاست. در این نوشتار، قصد داریم با تحلیلهای ساختارگرایانه و بررسیهای محتوایی، همراه با شواهدی از متون کهن فارسی، به توضیح کارکرد بنمایۀ مقیّد در ساخت پیرنگ داستانی بپردازیم. با این مقدمات، میتوان این پرسش را مطرح کرد که اگر برپایۀ آراء برخی از منتقدان، قصۀ فارسی از حیث کیفیّت روایی، کاستیهایی دارد، این همه جاذبه و رغبتی که چنین قصههایی در مخاطب برمیانگیزند از کجا سرچشمه میگیرد؟ در توضیح این پرسش و پرسشهای دیگر، میتوان گفت که شماری از بنمایههای مقیّد با حضور در قصه، نه تنها کاستیهای روایی، فقدان منطق علیّت، ضعف حقیقتمانندی و انسجام متنی را جبران میکنند و مفاهیم قصه را شکل میدهند، حتّی با فراهم آوردن مجموعهای از عناصر و مفاهیم اعتقادی، فرهنگی و اساطیری بر گرد خود، به گفتمانسازی در قصه نیز یاری میرسانند. ما این بنمایههای مقیّد را که پیرنگی تازه میسازند و خود بدل به پیرنگ یا قصهای خواندنی میشوند، بنمایههای پیرنگساز نامیدهایم. | ||
| کلیدواژهها | ||
| کلیدواژه&lrm؛ ها: ن&lrm؛ مایۀ مقیّد، پیرنگ، قصۀ فارسی، درخت | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 23 |
||