آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شمارهها | 417 |
| تعداد مقالات | 3,346 |
| تعداد مشاهده مقاله | 3,510,498 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,282,856 |
بررسی تأثیر محلولپاشی اسید هیومیک و نانوکیتوزان بر برخی ویژگیهای کیفی بذر گندم نان در شرایط دیم | ||
| بیوتکنولوژی و بیوشیمی غلات | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 22 آذر 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/cbb.2025.12382.1113 | ||
| نویسندگان | ||
| مریم محمدی1؛ محمود خرمی وفا* 2؛ محسن سعیدی3؛ لیلا زارعی4 | ||
| 1دانشجوی کارشناسی ارشد اگرواکولوژی، گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشگاه رازی | ||
| 2گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران | ||
| 3دانشیار گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشگاه رازی | ||
| 4دانشیار گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشگاه رازی | ||
| چکیده | ||
| مقدمه:. گندم غذای اصلی 5/2 میلیارد نفر و تأمینکننده ۵۰٪ کالری در مناطق خشک آفریقا و آسیا از جمله ایران است. اسید هومیک و کیتوزان دو ترکیب آلی طبیعی هستند که از راه تاثیر بر ویژگیهای گوناگون گیاه زراعی همانند واکنشهای فیزیولوژیک، بر تحمل به خشکی و کیفیت بذر تأثیر میگذارد. با اینحال نانو کیتوزان به دلیل اندازه کوچک و نسبت سطح به حجم بالاتر کارایی بیشتری از کیتوزان بالک دارد. از سوی دیگر بهکارگیری همزمان اسید هومیک و نانو-کیتوزان با تاثیرگذاری بر مکانیسمهای مولکولی تاثیر بیشتری بر بهبود کیفیت بذر گندم در شرایط دیم دارد. از آنجاییکه انجام پژوهشهای کاربردی در مورد تنش خشکی به عنوان یکی از مهمترین تهدیدهای امنیت غذایی جهانی اهمیت فراوانی دارد، این آزمایش با هدف بررسی امکان بهبود برخی شاخصهای کیفی دانه گندم با محلولپاشی اسید هیومیک ونانو کیتوزان در منطقه کرمانشاه انجام شد. مواد و روشها: آزمایش در سال زراعی 1403-1402 در مزرعه پژوهشی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی به صورت طرح فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار روی رقم هشترود گندم نان در شرایط دیم اجرا شد. فاکتورها شامل محلولپاشی اسید هیومیک در سه غلظت (0، 5 و 10 گرم در لیتر) و نانو کیتوزان در سه غلظت (0 ،250 و 500 پیپیام) بودند. محلولپاشی اسید هیومیک و نانو کیتوزان در ابتدای مراحل ساقهدهی و ابتدای گلدهی گندم انجام و صفات عملکرد دانه، میزان گلوتن، وزن هکتولیتر، درصد پروتئین، همچنین پرولین و غلظت کلروفیل کل برگ پرچم اندازهگیری شد. یافتهها: بر اساس نتایج به دست آمده بر اساس نتایج تجزیه واریانس، اثر اسید هیومیک و نانو کیتوزان بر عملکرد و پروتئین دانه (P≤0/01) معنیدار شد. همچنین اثر متقابل اسید هیومیک × نانوکیتوزان بر شاخص گلوتن، پرولین برگ (P≤0/05)، محتوای کلروفیل کل برگ و وزن هکتولیتر (P≤0/01) معنیدار بود. بیشترین محتوای کلروفیل برگ در گیاهان تیمار شده با غلظت 500 پیپیام نانو کیتوزان همراه با 10 گرم اسید هیومیک در لیتر مشاهده شد، در حالیکه در هر سه سطح اسید هیومیک، استفاده از 500 و 250 پیپیام نانو کیتوزان، پرولین برگ را نسبت به شاهد افزایش داد. به گونهای که بیشترین میزان پرولین برگ در تیمار ترکیبی 500 پیپیام نانو کیتوزان با 10 و 5 گرم اسید هیومیک در لیتر (بهترتیب 84/0 و 82/0 میلیگرم بر گرم وزنتر برگ) بهدست آمد. افزون بر این افزایش سطوح اسید هیومیک میزان پروتئین دانه را به طوری معنیداری افزایش داد. بیشترین و کمترین میزان پروتئین دانه به ترتیب به کاربرد 10 گرم اسید هیومیک در لیتر (22/14 درصد) و تیمار شاهد (40/12 درصد) مربوط بود. حداکثر گلوتن دانه نیز از کاربرد همزمان 500 پیپیام نانو کیتوزان و 10 گرم در لیتر اسید هیومیک بود که نسبت به تیمار شاهد 60/5 درصد گلوتن بیشتری داشت. همچنین بیشترین میزان وزن هکتولیتر در غلظت 500 پیپیام نانو کیتوزان و مصرف 10 و 5 گرم در لیتر اسید هیومیک با میزان 33/76 و 66/75 کیلوگرم مشاهده شد. در نهایت محلولپاشی اسید هیومیک و نانو کیتوزان عملکرد دانه را به ترتیب 11/83 و 89/158 کیلوگرم در هکتار نسبت به شاهد افزایش دادند. نتیجهگیری: تاثیر مثبت مصرف اسید هیومیک و نانو کیتوزان به طور مستقیم با افزایش عملکرد و به طور غیر مستقیم با افزایش کیفیت گندم تولیدی و بهبود افزایش بهرهوری مصرف نان، به تامین امنیت غذایی کمک میکند. با اینحال چالشهای پیش رو مانند مکانیزاسیون و نیروی کارگری مورد نیاز برای محلولپاشی در مزارع دیم که اکثرا در تحت مدیریت کشاورزان خردهپا است نیز باید مورد توجه قرار گیرد. در این ارتباط شاید روشهای نوین کشاورزی مانند کشاورزی دقیق، بتواند نقش برجستهای داشته باشد. | ||
| کلیدواژهها | ||
| امنیت غذایی؛ بهرهوری؛ کیفیت نان؛ گلوتن | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 5 |
||