| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شمارهها | 417 |
| تعداد مقالات | 3,346 |
| تعداد مشاهده مقاله | 3,510,794 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,282,950 |
بهبود عملکرد و اجزای عملکرد برنج با کاربرد تلفیقی کود نیتروژن و کود زیستی نیتروکسین | ||
| بیوتکنولوژی و بیوشیمی غلات | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 22 آذر 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/cbb.2025.13070.1124 | ||
| نویسندگان | ||
| محمد رودپیمای رشتآبادی1؛ مجید عاشوری* 1؛ سید مصطفی صادقی1؛ علیرضا حقیقی حسنعلیده2؛ حمیدرضا دورودیان1 | ||
| 1گروه کشاورزی، واحد لاهیجان، دانشگاه آزاد اسلامی، لاهیجان، ایران | ||
| 2استادیار، مؤسسه تحقیقات برنج کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، رشت، ایران. | ||
| چکیده | ||
| چکیده مقدمه: برنج از مهمترین محصولات غذایی جهان است و افزایش عملکرد آن برای تأمین امنیت غذایی ضروری میباشد. اگرچه کود نیتروژن نقش کلیدی در افزایش عملکرد برنج دارد، اما کارآیی مصرف آن پایین است و استفاده بیرویه از آن موجب آلودگی زیستمحیطی و افزایش هزینهها میگردد. از این رو، استفاده تلفیقی از کودهای شیمیایی و زیستی بهعنوان راهکاری برای افزایش کارآیی مصرف نیتروژن و دستیابی به کشاورزی پایدار مورد توجه قرار گرفته است. این پژوهش با هدف بررسی اثر سطوح مختلف کود نیتروژن و روشهای مختلف تلقیح کود زیستی نیتروکسین بر عملکرد و اجزای عملکرد دو رقم برنج هاشمی و کیان در شرایط آب و هوایی گیلان اجرا شد. مواد و روشها: این آزمایش بهصورت کرتهای دو بار خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سالهای ۱۴۰۲ و ۱۴۰۳ در رشت انجام شد. تیمارها شامل سطوح کود نیتروژن (۰، ۶۰، ۸۰ و ۱۰۰ کیلوگرم در هکتار) در کرتهای اصلی، ارقام برنج (هاشمی و کیان) در کرتهای فرعی و روشهای تلقیح کود زیستی نیتروکسین (شاهد بدون تلقیح، تلقیح بذر و تلقیح ریشه نشاء) در کرتهای فرعی فرعی بودند. صفات مورفولوژیکی، اجزای عملکرد، عملکرد دانه و شاخصهای کیفی (آمیلوز و درجه ژلاتینی شدن) اندازهگیری و دادهها با استفاده از نرمافزار SAS تجزیه و تحلیل شدند. یافتهها: نتایج نشان داد که اثر متقابل سطوح نیتروژن و رقم بر اکثر صفات مورد مطالعه معنیدار بود. با افزایش مصرف نیتروژن تا سطح ۱۰۰ کیلوگرم در هکتار، کلیه صفات رشدی و اجزای عملکرد در هر دو رقم بهبود یافت. رقم کیان در تمامی سطوح نیتروژن، برتری خود را در تعداد پنجه بارور، وزن هزار دانه و در نهایت عملکرد دانه نشان داد، بهطوری که بیشترین عملکرد دانه (۵۱۰۰ کیلوگرم در هکتار) مربوط به این رقم در تیمار ۱۰۰ کیلوگرم نیتروژن همراه با تلقیح ریشه بود. کاربرد کود زیستی نیز بهویژه از طریق روشهای تلقیح بذر و ریشه، بهطور معنیداری باعث افزایش ارتفاع بوته، طول خوشه، تعداد پنجه بارور، وزن هزار دانه و عملکرد دانه در مقایسه با تیمار شاهد (بدون تلقیح) شد. واکنش ارقام به روش تلقیح متفاوت بود؛ بهطوریکه تعداد پنجه بارور در رقم هاشمی با تلقیح بذر و در رقم کیان با تلقیح ریشه بیشترین بهبود را نشان داد. از نظر کیفی، تنها اثر رقم بر محتوای آمیلوز معنیدار بود و رقم کیان آمیلوز بیشتری داشت. نمره ژلاتینی شدن نیز تحت تأثیر تیمارهای کودی و زیستی در محدوده مطلوب (۳.۷ تا ۴.۳) قرار داشت. نتیجهگیری: بهطور کلی، نتایج این تحقیق نشان داد که استفاده تلفیقی از ۱۰۰ کیلوگرم نیتروژن در هکتار به همراه تلقیح ریشه نشاء با کود زیستی نیتروکسین، با بهبود اجزای عملکرد، موجب دستیابی به بیشترین عملکرد کمی در هر دو رقم برنج هاشمی و کیان میشود. این راهکار میتواند ضمن کمک به افزایش تولید، گامی در جهت کاهش مصرف کودهای شیمیایی و حفظ محیط زیست باشد. | ||
| کلیدواژهها | ||
| کود زیستی؛ نیتروکسین؛ عملکرد دانه؛ اجزای عملکرد | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 7 |
||