| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شمارهها | 418 |
| تعداد مقالات | 3,358 |
| تعداد مشاهده مقاله | 3,522,918 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,290,074 |
شگردهای سعدی در پایان بندی غزل | ||
| پژوهشنامه متون ادبی دورۀ عراقی | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 26 آذر 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/ltip.2025.12156.1361 | ||
| نویسندگان | ||
| نجمه نظری* ؛ فاطمه سادات موسوی | ||
| همدان، دانشگاه بوعلی سینا، دانشکدۀ علوم انسانی، گروه زبان و ادبیات فارسی | ||
| چکیده | ||
| تسلط سعدی بهعنوان استاد سخن، بر ظرایف و امکانات زبان فارسی، و مهارت او در روایتگری موجب شده توجهی خاص به پایانبندی در غزل داشته باشد. جستار حاضر با رویکردی توصیفیـتحلیلی، پایانبندی غزلهای سعدی را از منظر بلاغت، شگردهای زبانی، محتوا و مخاطب بررسی کرده است. سعدی از شگردهای ادبی مانند انواع جناسها و تکرارها، مناظره، تقابل و تقارن برای بیان مفاهیمی چون وفاداری و پایداری در عشق، مفاخره و دفاع از خود در برابر ملامتگران بهره میگیرد. از منظر ویژگیهای زبانی، مواردی چون هنجارگریزی نحوی، کاربرد «واو»های هنری، فصل و برخی ویژگیهای سبک خراسانی، پایانبندی سعدی را از هنجارهای معمول متمایز میکند و نقش مؤثری در تقویت موسیقی و برجستهسازی معنی دارد. غالب مشخصههای غزل سعدی را در ابیات پایانی نیز میتوان دید. با این حال، نمود مفاخره و مناظره در این ابیات، بیش از متن غزل است. بر اساس یافتههای پژوهش، پایان-بندی، نقطۀ اوج ساختاری و معنایی غزل سعدی است؛ جایی که شاعر با تمرکز بر تخلص و جمعبندی عاطفی یا حکمتآمیز، لایههای اصلی گفتمان غزل را در قالب بیانی موجز و مؤثر بهتصویر میکشد و از این طریق، انسجام کلّی و ضربۀ پایانی را تقویت میکند. | ||
| کلیدواژهها | ||
| سعدی؛ غزل؛ پایانبندی؛ حسن مقطع | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1 |
||