آمار
| تعداد نشریات | 23 |
| تعداد شماره‌ها | 368 |
| تعداد مقالات | 2,890 |
| تعداد مشاهده مقاله | 2,566,188 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,854 |
درآمدی بر (روش‌شناسی) تحلیل ساختگرای داستان | ||
| پژوهش نامه ادبیات داستانی | ||
| مقاله 1، دوره 2، شماره 2، فروردین 1392، صفحه 1-23 اصل مقاله (236.21 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| چکیده | ||
| در نیمة دوّم قرن بیستم، داستان به عنوان یک ساختار زبانی توجّه پژوهشگران ادبی را برانگیخت. کلود لِویاشتراوس، اسطوره را تحلیل ساختاری نمود و ثابت کرد که داستان و زبان دارای ساخت یکسانی هستند. رولان بارت هم بین جمله و گفتمان روابط همترازکنندهای را کشف کرد و ادّعا کرد که گفتمان را هم میشود تحلیل زبانشناسانه کرد. بارت عقیده داشت که شکلگیری داستان نتیجة روابط کنشگرانی است که دارای هویّتهای روانشناسانه نیستند، بلکه وجودشان در گرو روابطی است که در عرصة داستان با کنشگرهای دیگر برقرار میکنند. در این مرحله، همگرایی نظریّات زبانی فردیناند دو سوسور با آرای لوی اشتراوس و بارت و قابلیّت کاربرد این آرا در تحلیل متون ادبی، زمینههای مساعدتری را ایجاد کرد که منجر به حذف برخی از سنّتهای فکری قبلی و تأسیس «عقلانیّتهای جدید» شد و تزوتان تودورف از وجود یک «انگیزة بیقید و شرط» در داستان خبر داد که هرچند همواره از صحنة داستان غایب است، آن را به فضایی برای جستجوی همیشگی معنی توسّط خواننده تبدیل میکند. پژوهشهای جاناتان کالِر نیز عمدتاً بر روند تولید معنی در داستان متمرکز بود. از دید کالر هم، معنی در داستان از طریق خواندن به عنوان عملی برای تحلیل انتقادی آن تولید میشود. گفتار حاضر عمدتاً میخواهد توصیف تحلیلی فشردهای از برخی از این روششناسیها و چگونگی کاربست آنها در خواندن ادبیّات داستانی ارائه دهد تا پژوهشگران ایران بیش از پیش به نقد ساختگرایانة ادبیّات فارسی بپردازند. این گفتار همچنین داستان کوتاه «نقّاش باغانی» نوشتة هوشنگ گلشیری را به عنوان نمونه و براساس نظریات کالر تحلیل میکند، و به این نتیجه میرسد که میان زبان و داستان روابط بینابینی وجود دارد، به طوریکه بازتولید گفتمان داستان نه در گرو خلاّقیّت ناب نویسنده، بلکه حاصل روابط معنیدار عناصر زبان در ناخودآگاه خواننده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| کلید واژهها: زبان؛ داستان؛ ساختگرایی؛ بینامتنی؛ بارت | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 729 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 466 |
||