تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 368 |
تعداد مقالات | 2,890 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,566,207 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,864 |
سبک روایی مجموعه داستان کوتاه یکی بود یکی نبود اثر محمّدعلی جمالزاده (با تکیه بر نظریة ژپ لینت ولت) | ||
پژوهش نامه ادبیات داستانی | ||
مقاله 4، دوره 2، شماره 3، تیر 1392، صفحه 77-93 اصل مقاله (635.11 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
چکیده | ||
چکیده: داستان کوتاه، روایتِ به نسبت کوتاه خلاّقهای است که نوعاً سر و کارش با گروه محدودی از شخصیّتهاست که غالباً در عمل منفردی شرکت دارند و از طریق وحدت تأثیر بر آفرینش حال و هوا تمرکز میکنند. یکی بود یکی نبود، اوّلین مجموعة داستان کوتاه در ایران است که به شیوة داستاننویسی نوین به رشتة تحریر در آمده است. نگاهی به ساختار این اثر نشان میدهد که نویسنده با استفاده از شگردهای بسیار ابتدایی و ساده، ایـن داستانها را خلق کرده است؛ تـا جـاییکه هیچگونـه ابـداعی از حیث ساختـار پنـج داستان منتخب به چشم نمیخورد. برای تحلیل شیوة روایی مجموعة یکی بود یکی نبود از نظریة «ژپ لینت ولت»، منتقد فرانسوی بهره بردهایم. در شیوة مذکور با توجّـه بـه نـاهمسانی عملی میـان راوی و کنشگر، دو شکل اصلی روایتی تعریف میشود؛ روایت دنیای داستان ناهمسان و روایت دنیای داستان همسان. هر یک از ایـن بخشها، خود قابلیّت تقسیمبندی به زیرمجموعههای کوچکتر را دارد؛ دنیای داستان ناهمسان، به سه گونة روایتی متننگار، کنشگر و خنثی و دنیای داستان همسان، به دوگونة روایی متننگار و کنشگر تقسیم میشود. از جهت گونة روایی، هر پنج داستان، همسان متنگرا هستند؛ یعنی نویسنده (مـنِ روایتکننده) با منِ روایتشده یکی است. راوی با نگاهی به گذشته به نقل داستان میپردازد و دوربینِ نگاه خود را همراه با دیگر کنشگران حرکت میدهد. زاویةدید داستانهای مذکور درونی است و با گونة روایی آن همخوانی دارد. طرح داستانها نسبتاً محکم است و «درد و دل ملاّ قربانعلی» کاملترین روایت را دارد. در مجموع به نظر میرسد بخش مهمّی از موفّقیّتِ یکی بود یکی نبود، مرهون زبان ساده و گنجینة فرهنگ عامّة آن است و شگردهای داستانی و پیچشهای خاصّ روایتی در این اثر چندان پر رنگ نیست. | ||
کلیدواژهها | ||
کلید واژهها: مجموعة یکی بود یکی نبود؛ محمّدعلی جمالزاده؛ ژپ لینت ولت؛ طرح داستان؛ زاویةدید | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,274 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 848 |