تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 368 |
تعداد مقالات | 2,890 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,566,195 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,856 |
مطالعة تحوّلات ژئومورفولوژی بستر رودخانة هریرود و تأثیر آن بر مرز بین المللی | ||
جغرافیا و پایداری محیط | ||
مقاله 4، دوره 4، شماره 2 - شماره پیاپی 11، شهریور 1393، صفحه 57-70 اصل مقاله (1.99 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
حجت شاکری زارع* 1؛ ابوالفضل بهنیافر2؛ علی قربانی شورستان3؛ معصومه هاشمی4 | ||
1دانشجوی دکتری، دانشگاه خوارزمی، تهران | ||
2عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد مشهد | ||
3- دانشجوی دکتری، دانشگاه فردوسی، مشهد | ||
4دانشجوی دکتری ، دانشگاه خوارزمی، تهران | ||
چکیده | ||
با توجّه به روند پیچیدة جابهجایی بستر اصلی و فرسایش در رودخانة مرزی هریرود و اهمّیّت زیادی که تغییرات مورفولوژی این رودخانه در مسائل هیدروپلیتیکی دارد، نیاز به شناخت تغییرات مورفولوژی این رودخانه شدیداً احساس میگردد. در صورت پیشبینی روند تغییرات مورفولوژی کانالهای رودخانهای، راهکارهای بهتری را میتوان برای حلّ مشکلات ارائه داد. با کمّیسازی مئاندرهای این رودخانه از روی نقشهها و تصاویر زماندار گذشته و حال میتوان میزان جابهجاییهای بستر اصلی رودخانه را در دو جهت طولی و عرضی شناسایی نمود. روش تحقیق در این مقاله، به صورت تجربی – آزمایشگاهی بوده است و به شیوة استقرایی در حدّ فاصل سرخس تا سه مرزی تایباد در مسیر هریرود انجام شده است این کمّیسازی با بهرهگیری از GIS ونرمافزار SPSS و برداشتهای میدانی صورت گرفته است. همچنین تأثیر متغیّرهای طبیعی همچون تکتونیک، میزان شیب، نوع سازند و دبی رودخانه، مورد سنجش قرار گرفت تا میزان تأثیر هرکدام از این پارامترها بر جابهجایی مئاندرها شناسایی گردد. هدف اصلی از این پژوهش، بررسی تغییرات مورفولوژیک بستر هریرود به عنوان یک رودخانة مرزی و بررسی علل و عوامل تأثیرگذار در این تغییرات بوده است. نهایتاً مشخّص گردید یک سری عوامل محیطی و آنتروپوژنی در جابهجاییهای صورتگرفته در بستر هریرود نقش داشته و اینکه جابهجاییها بیشتر به سمت ایران بوده است. | ||
کلیدواژهها | ||
مورفولوژی؛ هیدروپلیتیک؛ مئاندر؛ بستر اصلی و طغیانی؛ آنتروپوژن؛ هریرود | ||
مراجع | ||
افشار حرب، عباس (1373) زمینشناسی کپهداغ، چاپ اول، تهران: انتشارات سازمان زمینشناسی کشور. جهاد دانشگاهی، 1389، طرح آمایش، مشهد. رضاییمقدم، محمدحسین؛ خوشدل، کاظم (1388) بررسی پیچوخمهای مئاندر اهرچای در محدوده دشت ازومدل و رزقان، جغرافیا و توسعه ناحیهای، 33، صص. 112-101. زرقانی، سید هادی (1386) مقدمهای بر شناخت مرزهای بینالمللی، انتشارات دانشگاه علوم انتظامی. سازمان نقشهبرداری کشور (1389) نقشههای توپوگرافی 50000: 1 منطقه هریرود و تصاویر هوایی 40000: 1 منطقه. شرکت سهامی آب منطقهای خراسان (1378) زمینشناسی و زمینشناسی مهندسی، کتاب اول، جلد اول، شمارة گزارش 1223ـ232: مشهد. شرکت سهامی آب منطقهای خراسان (1383) پخش سیلاب و تغذیه مصنوعی دشت سرخس، هواشناسی و هیدرولوژی، جلد اول، شماره گزارش، 1/1971ـ230194، مشهد. شرکت سهامی آب منطقهای خراسان (1386) مطالعات تلفیقی هیدروژئولوژی، تغذیة مصنوعی و آب زیرزمینی، مرحلة اوّل، شمارة گزارش 3058-430282، مشهد. شرکت طوس آب (1384) مطالعات واحد سدسازی: مشهد. ضیائی، حجت اله (1380) اصول مهندسی آبخیزداری، دانشگاه امام رضا، مشهد. نوحهگر، احمد؛ یمانی، مجتبی (1382) بررسی وضعیّت ژئومورفولوژیکی پیچانرود و نقش آن در فرسایش بستر و کنارههای رودخانه میناب (پاییندست سد میناب)، پژوهشهای جغرافیایی، 51، صص. 84-65. یمانی، مجتبی؛ حسینزاده، محمد مهدی (1382) روشهای بررسی تغییرات بستر و الگوی رودخانه بابل در محدوده جلگه ساحلی، نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، ۲ (۲)، صص. 72-51. یمانی، مجتبی؛ حسینزاده، محمد مهدی (1383) بررسی الگوهای پیچانرودی رودخانه تالار با استفاده از شاخصهای ضریب خمیدگی و زاویه مرکزی، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، 73، صص. 154-144. Brian P. B) 2000) Logistic analysis of channel pattern thresholds: meandering, braiding, and incising. Guccione, M. J., Mueller, K., Champion, J., Shepherd, S., Carlson, S.D., Odhiambo, B., Tate,A. (2001) Stream Response to Repeated Coseismic Folding, Tiptonville Dome, New Madrid Seismic Zone, Geomorphology, 43, pp. 313-349. Lazervitz, D.J (1994) The flow of international water law: a violable in: www. Worldwaterdayo2. Org, 10-11. Leopold, Wolman (1957) Meanders, Geo. soc America Bun. V71. Tim Othy J; Martin L.B; Pollok, M. M; Baker, S; Davies, I. (2006) Channel pattern and rivor- floodplain dynamics in for ested. Ribolin, A., Pagnolo, M. (2007) Drainage Network Geometry versus Tectonics intheArgentera Massif (French-Italian Alps), Geomorphology, 93 (3-4), pp. 253-266. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,345 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 990 |