تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 368 |
تعداد مقالات | 2,890 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,566,186 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,847 |
بررسی و توصیف حالتنمایی در چهار گویش فارسی خوزستان از منظر ردهشناسی زبان | ||
مطالعات زبانها و گویشهای غرب ایران | ||
مقاله 1، دوره 2، شماره 8، اردیبهشت 1394، صفحه 1-23 اصل مقاله (2.22 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
زهرا حامدی شیروان* 1؛ شهلا شریفی2؛ محمود الیاسی3 | ||
1دانشجوی دکتری زبانشناسی، دانشگاه فردوسی مشهد | ||
2دانشیار زبانشناسی، دانشگاه فردوسی مشهد | ||
3استادیار زبانشناسی، دانشگاه فردوسی مشهد | ||
چکیده | ||
یکی از روشهای نشان دادن روابط دستوری بین سازههای جملات حالتنمایی است. در این پژوهش به بررسی حالتنمایی در چهار گویش فارسی خوزستان یعنی دزفولی، شوشتری، بهبهانی و هندیجانی پرداخته میشود. دادههای این پژوهش به صورت میدانی و با استفاده از پرسشنامه و گفتوگو و مصاحبة حضوری با 33 گویشور جمعآوری شده است. رویکرد نظری اصلی این پژوهش، نظام پنجگانة حالتنمایی کامری (1978) است که پنج ردة زبانی را از لحاظ حالتنمایی معرفی کرده است. در بررسی دادههای پژوهش مشخص شد که نظام حالتنمایی در سه گویش دزفولی، شوشتری و هندیجانی نظام فاعلی-مفعولی بوده و در این سه گویش زمان جمله و وجهیت، جانداری یا بیجانی فاعل یا مفعول تأثیری در نظام حالت ندارند. در مورد گویش بهبهانی مشخص شد که زمان در حالتنمایی در این گویش مؤثر است. در زمان حال و آینده در بندهای لازم و متعدی حالتنمایی به صورت خنثی است؛ یعنی فاعل فعل لازم، فاعل فعل متعدی و مفعول از نظر حالتنمایی نشانة خاصی ندارند و هر سه بینشان هستند. اما در زمان گذشته فاعل با یک واژهبست غیرفاعلی که میزبانهای متفاوتی را بر میگزیند، مضاعفسازی میشود؛ یعنی در زمان گذشته این گویش از نظام حالت کنایی پیروی میکند. این الگو هم در افعال ساده و هم در افعال مرکب حاکم است. علاوه بر این لازم به ذکر است که دو مصدر ”خواستن“ و ”داشتن“ در بهبهانی هم در زمان حال و هم در زمان آینده از نظام حالت کنایی برخوردار هستند. | ||
کلیدواژهها | ||
حالت نمایی؛ گویش های فارسی خوزستان؛ حالت خنثی؛ حالت کنایی؛ گویش | ||
مراجع | ||
آهی، محمد و رؤیا سیفی (1391). بررسی ساخت ارگاتیو در گویش تاتی درو. پژوهشنامة ادبیات و زبانشناسی دانشگاه آزاد اسلامی-واحد فیروزآباد، سال 1، شمارة 3، 11-24. باباییبزاز، پروانه (1374). بررسی گویش دزفولی. پایاننامة کارشناسی ارشد، دانشگاه شیراز. حسندوست، محمد (1389). فرهنگ تطبیقی-موضوعی زبانها و گویشهای ایرانی نو. تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی. راستیبهبهانی، امین (1388). گویش بهبهانی، دستور صرفی، واژگان معمول. تهران: طرح و اجرای کتاب. -------------- (1391). بهبهانی، گویش یا لهجه؟ بررسی ساختار صرفی فعل در زبان محلی بهبهانی. مجلة ادبیات و زبانهای محلی ایران، دورة 3، 61-84. راسخمهند، محمد و راحله ایزدیفر (1390). تأثیر معرفگی بر نشانة مفعولی در زبانهای تاتی، تالشی و بلوچی. مجلة جستارهای زبانی، دورة 2، شمارة 1، 21-41. ------------- و زانیار نقشبندی (1392). تأثیر قدرت موضوعات فعلی بر حالتنمایی افتراقی: شواهدی از گویش هورامی. مجلة مطالعات زبان و گویشهای غرب ایران، سال ١، شمارة ١، ١-٢٢. کدخدای طراحی، مهدی (1385). دستورِ لهجة شوشتری. پایاننامة دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه تهران. کریمی، یادگار (1391). تحلیل نحوی ساخت کنایی بر پایة شواهدی از زبان کردی. مجلة زبانپژوهی، سال 4، شمارة 7، 176-209. ---------- و معصومه هاشمی (1391). ساخت کنایی در گویش دشتی. مجلة پژوهشهای زبانشناسی تطبیقی، سال 2، شمارة 4، 13-36. ---------- و الهام مقدم (1394). انطباق در زبان سهی. مجلة پژوهشهای زبانشناسی تطبیقی، سال 5، شمارة 9، 185-203. کلباسی، ایران (1388). فرهنگ توصیفی گونههای زبانی ایران. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. گرامی، شهرام (1385). توصیف دستگاه فعل در گویش بهبهانی. مجلة علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز. ویژهنامة زبان انگلیسی و زبانشناسی، شمارة 108، 1-126. معماری، مهران (1389). بررسی و توصیف زبانشناختی گویش بهبهانی. اهواز: کردگار. میردهقان، مهینناز و ژینا نوریان (1388). نشانداری حالت ارگتیو و مطابقه در بند متعدی در گویش مرکزی زبان تالشی. مجلة اندیشههای ادبی،دورة 1، شمارة 2، 1-20. ------------ و سعید یوسفی (1391). حالت و حالتنمایی در وفسی. مجلة زبانشناخت، سال 3، شمارة 1، 85-105. وحیدیان کامیار، تقی و غلامرضا عمرانی(1382) دستور زبان فارسی (1).تهران: سمت. Bisang, W. (2004). Dialectology and typology: an integrative perspective. Trends in Linguistics Studies and Monographs, 153, 11-46 Comrie, B. (1978). Ergativity. In W. Lehmann (Ed.), Syntactic Typology, Studies in the Phenomenology of Language (329 – 394).Austin: University of Texas Press Croft, W. (2003). Typology and Universals (2nd edition). Cambridge: Cambridge University Press. Crystal, D. (2003). A Dictionary of Linguistics & Phonetics (5th edition). United Kingdom: Blackwell publishing. Korn, A. (2009). The Ergative System in Balochi from a Typological Perspective. Iranian Journal of Applied Studies, 1/1(1), 43–79. Kortmann, B. & K. Lunkenheimer (2011). The Electronic World Atlas of Varieties of English (eWAVE). Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology. Mackinnon, C. (1995), “Dezfuli and Shushtari”, Encyclopedia Iranica, VII, Fasc. 4: 350–354, Retrieved from http://www.iranicaonline.org/articles/dezful McGregor, W. B. (2009). Typology of Ergativity. Language and Linguistics Compass, 3(1), 480–508. Richards, J. C, J. T. Platt & H. Platt (1992). Longman Dictionary of Language Teaching & Applied Linguistics (2nd edition). Essex, England: Longman. Tallerman, M. (2005). Understanding Syntax. London: Hodder Arnold. Unvala, J. M. (1959). Contribution to Modern Persian Dialectology: the Luri and Dizfuli Dialects. Calcutta: Iran society. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,827 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,066 |