تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 368 |
تعداد مقالات | 2,890 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,566,186 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,847 |
بررسی «ازخودبیگانگی زن» در جامعۀ پدرسالار داستانهای کوتاه «زویا پیرزاد» و «هیفاء بیطار» | ||
کاوش نامه ادبیات تطبیقی | ||
مقاله 3، دوره 7، شماره 26، شهریور 1396، صفحه 43-62 اصل مقاله (919.36 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
زهرا حاجی هاشمی1؛ احمدرضا صاعدی* 2؛ نرگس گنجی3 | ||
1کارشناسارشد زبان و ادبیّات عربی، دانشگاه اصفهان | ||
2استادیار گروه زبان و ادبیّات عربی، دانشگاه اصفهان | ||
3دانشیار گروه زبان و ادبیّات عربی، دانشگاه اصفهان | ||
چکیده | ||
چکیده نقد جامعهشناختی، یکی از روشهای نقد ادبی، است که در تحلیل متون ادبی معاصر کاربرد دارد؛ بر این اساس، رمان و داستان، حوزههای مناسبی برای انجام مطالعات جامعهشناختی به شمار میرود. در دوران معاصر، نویسندگان بزرگی از بانوان به نگارش رمان و داستان اقدام نمودهاند و با پرداختن به موضوعات اجتماعی، سعی داشتهاند مشکلات و مسائل زنان جامعة خود را مطرح کنند. بیشک یکی از مهمترین موتیفهای ادبیّات زنانِ نویسنده، پرداختن به مسئلة هویت زنان و بیگانگی آنان در جامعه و بهویژه جامعة پدرسالاری است. در این نوشتار، سعی شده است موضوع ازخودبیگانگی زن در جامعة پدرسالاری با رویکردی جامعهشناختی و به روش توصیفی - تحلیلی، در چند داستان کوتاه از دو نویسندة معاصر ایرانی و سوری (زویا پیرزاد و هیفاء بیطار) بررسی و تحلیل شود. نتایج حاصله از بررسی داستانهای این دو نویسنده (آنها)، حاکی از آن است که در جامعة پدرسالاری، علاوه بر عقاید غلط حاکم و نوع نگرش جامعه نسبت به زن، شیوههای رفتاری زنان و عدم آگاهی از حقوق و جایگاه انسانی خود در جامعه، از دلایل اصلی سلطة مرد بر زندگی زن و از بین بردن حقوق مادّی و معنوی وی و سرانجام ازخودبیگانگی او محسوب میگردد. ازخودبیگانگی، بر کیفیّت زندگی زن تأثیر میگذارد و باعث میشود که زن، معناداری و احساس رضایتمندی و شادکامی را در زندگی کمتر تجربه کند. این دو نویسنده، سعی داشتهاند شرایط زندگی زنان جامعة خود را نشان دهند و نوعی آگاهی و بیداری در زنان ایجاد نمایند. | ||
کلیدواژهها | ||
داستان کوتاه؛ ازخودبیگانگی؛ جامعة پدرسالار؛ هیفاء بیطار؛ زویا پیر | ||
مراجع | ||
1. برکات، حلیم (1998)؛ المجتمع العربی المعاصرة، الطبّعة السّادسة، بیروت: مرکز دراسات الوحدة العربیّة. 2. بیطار، هیفاء (2006)؛ضجیج الجسد، الطّبعة الأولی، الجزائر: منشورات الاختلاف. 3. ------- (2010)؛ غروب وکتابة، الطّبعة الأولی، الجزائر: منشورات الاختلاف. 4. پیرزاد، زویا (1380)؛سه کتاب، چاپ اوّل، تهران: مرکز. 5. دوبووار، سیمون (1379)؛ جنس دوّم، جلد 1 و 2،ترجمة قاسم صنعوی، چاپ دوّم، تهران: توس. 6. زرکلی، شهلا (1393)؛ چراغها را من روشن میکنم، تهران: نیلوفر 7. سعید، خالدة (1970)؛ المرأة العربیة: کائن بغیره لا بذاته، مواقف. 8. شرابی، هشام (1992)؛ النّظام الأبوی وإشکالیّة تخلف المجتمع العربی، ترجمة هشام شریح، بیروت: مرکز دراسات الوحدة العربیّة. 9. -------- (1380)؛پدرسالاری جدید (نظریّهای دربارة تغییرات تحریفشده در جامعۀ عرب)، ترجمة سیّد احمد موثقی، تهران: کویر. 10. عبدالحمید، شاکر (2012)؛ الغرابة المفهوم وتجلیّاته فی الأدب، الکویت: عالم المعرفة. 11. فرخزاد، پوران (1378)؛ دانشنامة زنان فرهنگساز ایران و جهان، زن از کتیبه تا تاریخ، جلد اوّل، چاپ اوّل، تهران: زریاب. 12. کریمی، فرشته (1385)؛ زن در طول تاریخ، چاپ اوّل، شیراز: نوید. 13. مشیرزاده، حمیرا (1383)؛ از جنبش تا نظریّة اجتماعی: تاریخ دو قرن فمینیسم، چاپ دوّم، تهران: نشر و پژوهش شیرازه. 14. مطهری، مرتضی (1368)؛ حقوق زن در اسلام، چاپ سیزدهم، تهران: صدرا. ب: مجلاّت 15. احمدی، سیروس (1376)؛ «ازخودبیگانگی، نظرگاه اسلام و متفکران مسلمان»، مجلّة علوم سیاسی، مطالعات راهبردی بسیج، شمارة 13 و 14، صص 31-56. 16. بشیری، ابوالقاسم (1384)؛ «ازخودبیگانگی»، مجلّة معرفت، شمارة 91، ص 71. 17. خواجهنوری، بیژن و محمّد تقی ایمان (1384)؛ «بررسی عوامل اجتماعی اقتصادی مؤثّر بر بیگانگی زنان (مطالعة موردی زنان شهر شیراز)»، جغرافیا و برنامهریزی، شمارة 18، صص 79-109. 18. فوئر، لوئیز (1347)؛ «سابقة مفهوم ازخودبیگانگی»، ترجمة محمّد رضا پیروزکام، نامة علوم اجتماعی، دورة 1، شمارة 2، صص 5-27. 19. نیازی، شهریار؛ سمیه آقاجانی یزدآبادی و یداله ملایری (1390)؛ «بازتاب رنجهای زن عرب در رمانهای هیفاء بیطار»، مجلّة زن در فرهنگ و هنر، دورة سوّم، شمارة 2، صص 119-131. ج: پایاننامه 20. دانشفر، ساره (1389)؛ مقایسة تحلیلی شخصیّت زن در آثار راضیه تجار و زویا پیرزاد، استاد راهنما: غلامحسین شریفی ولدانی، اصفهان: دانشگاه اصفهان. د: منابع مجازی 21. عالم نوح، لقاء مع هیفاء بیطار: 06/14/2015 https://fa.wikipedia.org | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,993 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 878 |