آمار
| تعداد نشریات | 23 |
| تعداد شماره‌ها | 368 |
| تعداد مقالات | 2,890 |
| تعداد مشاهده مقاله | 2,566,181 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,838 |
بررسی تغییرات معنایی واژۀ «دولت» در زبان فارسی بر اساس نظریۀ پیش‌نمونه | ||
| مطالعات زبان‌ها و گویش‌های غرب ایران | ||
| مقاله 5، دوره 6، شماره 21، تیر 1397، صفحه 77-97 اصل مقاله (1.91 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| نویسندگان | ||
| بیستون عباسی1؛ بلقیس روشن* 2؛ نرجس بانو صبوری3؛ مهدی سبزواری3 | ||
| 1دانشجوی دکتری زبان‌شناسی، دانشگاه پیام نور، تهران | ||
| 2دانشیار دانشگاه پیام نور، تهران | ||
| 3استادیار دانشگاه پیام نور، تهران | ||
| چکیده | ||
| در این پژوهش، به تغییرات معنایی واژۀ «دولت» در تاریخ متون نثر فارسی، از سدۀ چهارم تا امروز، پرداخته شد. معانی مختلف این واژه، در 80 اثر منثور فارسی، به تفکیک سدۀ نگارش آثار، جستجو و استخراج شد. اگرچه معنای کلّی واژۀ «دولت» در ظاهر تغییر چندانی نکرده است، امّا این واژه، در متون فارسی بررسی‌شده به 21 معنای مختلف به‌کار رفته است. تلاش شد، تغییر معانی واژۀ «دولت» در چارچوب نظریۀ پیش‌نمونه با رویکرد گیرارتز (1997) تبیین شود. نظریۀ پیش‌نمونه، تغییرات معنایی این واژه را در قالب سه فرضیه از فرضیات چهارگانۀ راجع به مشخّصه‌های پیش‌نمونگی، به‌خوبی توضیح داد. در تأیید فرضیۀ (2)، مشخّص شد که مفاهیم خاصّی محور تغییرات هستند و تغییرات معنایی، در حاشیۀ خوشه‌ها و در ارتباط با این مفاهیم کانونی روی می‌دهند، برخی مفاهیم، حاشیه‌ای هستند و در مقایسه با معانی کانونی ناپایدارترند و برخی مفاهیم، هم‌زمان در بیش‌از یک خوشۀ مفهومی ریشه دارند. شواهدی به دست آمد که نشان می‌دهند، نوسان در مرزهای واژه می‌تواند باعث دو وقوع مستقل یک مفهوم در دو مقطع زمانی مختلف، یا پدیدۀ تعدّد مبادی معنایی شود. که این امر، مؤیّد فرضیۀ (3) است و در نهایت، اهمّیت اطّلاعات جهان خارج در تغییر مفهومی واژه نشان داده شد که فرضیۀ (4) گیرارتز را تأیید می‌کند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| معناشناسی درزمانی؛ تغییر معنایی؛ پیش‌نمونه؛ مقوله؛ دولت؛ فارسی | ||
| مراجع | ||
|
صفوی، کورش (1384). فرهنگ توصیفی معنی‌شناسی. تهران: فرهنگ معاصر. ----------- (1393). پیشگفتار مترجم. در: دیرک گیررتس. نظریه‌های معنی‌شناسی واژگانی، (صص 13-16). تهران: علمی. فن، ک. ت. (1381). مفهوم فلسفه نزد ویتگنشتاین. مترجم: کامران قره گزلی. تهران: نشر مرکز. گیرارتز، دیرک (1393). نظریه‌های معنی‌شناسی واژگانی. مترجم: کورش صفوی. تهران: علمی. Coleman, L. & P. Kay (1981). Prototype Semantics: The English Word Le. Language, 57 (1), 26-44. Deo, A. (2015). Diachronic Semantics. Annual Review of Linguistics, 1 (1), 179-197. Geeraerts, D. (1983). Prototype Theory and Diachronic Semantics: A Case Study. Indogermanische Forschungen, 88, 1-32. ------------------- (1997). Diachronic Prototype Semantics: A Contribution to Historical Lexicology. Oxford: Clarendon Press. ------------------- (1999). Diachronic Prototype Semantics: A Digest. In: A. Black & P. Coch (Eds.), Historical Semantics and Cognition, (pp. 91-107). Berlin & New York: Mouton de Gruyter ------------------- (2006). Prospects and Problems of Prototype Theory. In: D. Geeraerts (Ed.), Cognitive Linguistics: Basic Readings, (pp. 141-165). Berlin & New York: Mouton de Gruyter. Janda, L. A. (2015). Cognitive Linguistics in the Year 2015. Cognitive Semantics, 1, 131-154. Rosch, E. (1973). On the Internal Structure of Perceptual and Semantic Categories. In: T. E. Moore (Ed.), Cognitive Development and the Acquisition of Language. (pp. 111-114). ------------- (1975). Cognitive Representation of Semantic Categories. Journal of Experimental Psychology General, 104 (3), 192-233. ------------- (1978). Principles of Categorization. In: E. Rosch & B. B. Lloyd (Eds.), Cognition and Categorization, (pp. 27-48). Hillsdale, N. J.: Erlbaum. ------------- & C. B. Mervis (1975). Family Resemblances: Studies in the Internal Structure of Categories. Cognitive Psychology, 7 (4), 573-605. Thomasson, A. (2016). Categories. In: E. N. Zalta (Ed.), The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Winter 2016 Edition). Metaphysics Research Lab, Stanford University. Retrieved 17 Aug. 2017, from: <https://plato.stanford.edu/archives/win2016/ entries/categories/>. Wardy, R. (1998). Categories. In: The Routledge Encyclopedia of Philosophy. Taylor and Francis. Retrieved 17 Aug. 2017, from: https://www.rep.routledge.com/articles/ thematic/categories/v-1 Wittgenstein, L. (1958). Philosophical Investigations. Translated by: G. E. M. Anscombe, Oxford: Basil Blackwell. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 928 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 391 |
||