تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 368 |
تعداد مقالات | 2,890 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,566,228 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,891 |
رویکردی شناختی به بازنمایی رویداد حرکت در زبان هَورامی | ||
مطالعات زبانها و گویشهای غرب ایران | ||
مقاله 3، دوره 6، شماره 21، تیر 1397، صفحه 43-58 اصل مقاله (3.93 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
سیدمهدی سجادی* 1؛ محمد راسخ مهند2؛ غلامحسین کریمی دوستان3؛ علی افخمی3 | ||
1دانشجوی دکتری زبانشناسی همگانی، دانشگاه تهران | ||
2استاد گروه زبانشناسی همگانی، دانشگاه بوعلی سینا | ||
3استاد گروه زبانشناسی همگانی، دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
حرکت، یکی از بنیادیترین تجارب بشر است؛ بنابراین، به نظر میرسد این رویداد بهصورت مفهومی جهانی در همۀ زبانهای دنیا بازنمایی شود. بر اساس نظریۀ الگوهای واژگانیشدگی تالمی (١٩٨٥ و ٢٠٠٠)، زبانها به لحاظ بازنمایی رویداد حرکت به دو رده تقسیم میشوند: فعلبنیاد و تابعبنیاد. در زبانهای فعلبنیاد، جزء هستهای رویداد حرکت، یعنی مسیر در فعل و شیوۀ حرکت در تابع بازنمایی میشوند؛ امّا در زبانهای تابعبنیاد، عکس این اتّفاق میافتد. هدف پژوهش حاضر، بررسی جایگاه زبان هَورامی در ردهشناسی دوگانۀ تالمی است. بدین منظور، ١٤٠ فعل حرکتی (ساده و غیر ساده) هورامی از طریق مصاحبه با ٢٠ گویشور بومی بالای ٣٠ سال گردآوری و تحلیل شدهاند. تحلیل دادهها نشان میدهد که زبان هورامی، ردهشناسی دوگانۀ تالمی را به چالش میکشد؛ زیرا عناصر معنایی مسیر و شیوه، تقریباً به یک اندازه در ریشۀ فعل واژگانی میشوند؛ به عبارت دیگر، هورامی هم ویژگی زبانهای فعلبنیاد و هم تابعبنیاد را دارد؛ لذا نمیتوان آن را بهطور قطع در یکی از دو ردۀ پیشنهادی تالمی قرار داد. بهتر است رفتار آن را در بازنمایی رویداد حرکت با توجّه به پیوستار برجستگی شیوه (اسلوبین، 2004) و پیوستار برجستگی مسیر (ایبارتس - آنتونانو، 2004) ارزیابی کرد. به این ترتیب، هورامی در بخشهای میانی این دو پیوستار قرار میگیرد، به علاوه، از آنجا که الگوی (حرکت + مسیر + شیوه) سوّمین الگوی واژگانیشدگی پربسامد در هورامی است، این زبان، دارای ویژگی زبانهای دو قطبی (اسلوبین، 2004) نیز است. | ||
کلیدواژهها | ||
رویداد حرکت؛ هَورامی؛ الگوهای واژگانیشدگی؛ پیوستار برجستگی شیوه؛ پیوستار برجستگی مسیر؛ زبان دوقطبی | ||
مراجع | ||
ازکیا، ندا (١٣٩٠). حرکت در زبان فارسی: دیدگاهی شناختی و ردهشناختی. رسالۀ دکتری زبانشناسی همگانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات. ----------، فرهاد ساسانی و آزیتا افراشی (١٣٩٤). واژگانیشدگی، چارچوبی برای تبیین فعل غیر سادۀ حرکتی در زبان فارسی. زبانپژوهی، 7 (١٤)، 31-57. انوری، حسن (١٣٨١). فرهنگ بزرگ سخن. تهران: سخن. پشتوان، حمیده (١٣٩٢). بازنمود رویدادهای حرکتی در گفتار روایی کودکان فارسیزبان. پایاننامۀ کارشناسی ارشد زبانشناسی همگانی، دانشگاه الزهرا. حامدی شیروان، زهرا و شهلا شریفی (١٣٩٣). بررسی ردهشناختی مقولۀ قمر در ساخت رویدادی افعال حرکتی در زبان فارسی. فصلنامۀ جستارهای زبانی، 5 (١٨)، 71-89. سجادی، سیدمهدی (١٣٩٤). جنس دستوری در زبان هَورامی. مریوان: ئهوین. -------------------- و غلامحسین کریمیدوستان (١٣٩٣). رویکرد فرازبان معنایی طبیعی: فرضها، مفاهیم و اهداف. فصلنامۀ مطالعات زبانها و گویشهای غرب ایران، 2 (٧)، 95-113. مسگرخویی، مریم (١٣٩٢). بازنمود رویداد حرکت در زبان فارسی: رویکردی شناختی. رسالۀ دکتری زبانشناسی همگانی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. Ameka, F. K. & J. Essegbey (2013). Serializing Languages: Satellite-framed, Verb-framed or Neither. Ghana Journal of Linguistics. 2 (1), 19-38. Babai, H. (2011). Lexicalization of Motion Event in Persian. Theoryand practice in language studies, 1 (2), 157-162. Cifuentes Feʹrez, P. (2008). Motion in English and Spanish: A Perspective from Cognitive Linguistics, Typology and Psycholinguistics. PhD Thesis, Spain: Universisdad de Murcia. Feiz, P. (2011). Traveling through Space in Persian and English: A Comparative Analysis of Motion Events in Elicited Narratives. Language Sciences, 33 (3), 401-416. Goldberg, A. (1998). Patterns of Experience in Patterns of Language, In: MichaelTomasello (Eds.). The New Psychology of Language, (pp. 203-219). Lawrence Erlbaum Publications. Gunter, M. M. (2004). Historical Dictionary of the Kurds. Lanham: Scarecrow press, Inc. Hornby, A. S. (1995). Oxford Advanced Learner’s Dictionary of Current English. Oxfoford: Oxford University Press. Ibarretxe-Antuñano, I. (2004). Motion Events in Basque Narratives. In: S. Strömqvist & L. Verhoeven (Eds.). Relating Events in Narrative: Typological and Contextual Perspectives in Translation, (pp. 89-112). Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates,. Karimipour, A. & V. Rezai (2016). Typological Analysis of Ilami Kurdish Verbs of Motion: With Focus on the Concept of Path. DE GRUYTER MOUTON, 69 (3), 411-435. Slobin, D. I. (2004). The Many Ways to Search for a Frog: Linguistic Typology and the Expression of Motion Events. In: S. Strömqvist & L. Verhoeven (Eds.). Relating Events in Narrative: Typological and Contextual Perspectives in Translation, (pp. 219-257). Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates. Talmy, L. (1985). Lexicalization Patterns: Semantic Structure in Lexical Forms. In: T. Shopen (Ed.). Language typology and lexical descriptions: Vol. 3, grammatical categories and the lexicon, (pp. 57-149). Cambridge: Cambridge University Press. ------------- (2000). Toward a Cognitive Semantics: Typology and Process in Concept Structuring. Cambridge, MA: MIT Press. Zlatev, J. & P. Yangklang (2004). A Third Way to Travel: The Place of Thai and Serial Verb Languages in Motion Event Typology. In: S. Strömqvist & L. Verhoeven (Eds.). Relating Events in Narrative: Typological and Contextual Perspectives in Translation, (pp. 159-190). Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,058 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 473 |