تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 368 |
تعداد مقالات | 2,890 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,566,171 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,834 |
بررسی مفهومی قصیدة سیّد مهدی بحرالعلوم و مقایسة آن با ترکیببند محتشم کاشانی | ||
کاوش نامه ادبیات تطبیقی | ||
مقاله 1، دوره 3، شماره 10، تیر 1392، صفحه 1-23 اصل مقاله (743.38 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
چکیده | ||
موضوع عاشورا به عنوان یکی از پرشورترین و افتخارآمیزترین رویدادهای تاریخی، همواره مورد توجّه ملّتهای مختلف بوده و هست؛ تا آنجا که ادیبان و شاعران در آثار ادبی خود، از زوایای گوناگون به آن پرداختهاند. در شعر عربی و فارسی هم شاهکارهای بسیاری دربارة عاشورا آفریده شده که گاه بر ادبیّات سایر ملّتها تأثیری شگرف نهاده است. ترکیببند محتشم کاشانی یکی از این شاهکارها است که مورد استقبال شاعران متعهّد؛ از جمله سیّد مهدی بحر العلوم در ادبیّات عربی قرار گرفته است. آنچه انجام این پژوهش را از منظر ادبیّات تطبیقی ضروری مینماید، عمق عاطفه و نوع نگاه دو شاعر به موضوع عاشورا است که نشان از تأثیر این رویداد بر وجدان جمعی انسانها دارد. این مقاله موضوعات و شخصیّتهای عاشورایی را از نگاه دو شاعر بررسی میکند و دیدگاههای مشترک و متفاوت آنان را با ذکر نمونههای شعری تبیین مینماید. یافتههای این پژوهش نشان میدهند که هر دو شاعر به موضوع عاشورا نگاهی مشترک دارند؛ ولی برخی تفاوتها نیز با توجّه به اختلاف فرهنگ و محیط جغرافیایی، موجب تفاوت در نوع نگاه دو شاعر در طرح موضوعات و تصویرپردازیها شده است. شیوة پژوهش توصیفی - تحلیلی و روش جمعآوری دادهها کتابخانهای است. | ||
کلیدواژهها | ||
واژگان کلیدی: شعر متعهّد؛ عاشورا؛ سیّد مهدی بحرالعلوم؛ محتشم کاشانی | ||
مراجع | ||
کتابنامه 1. ابن اثیر، عزالدّین علی بن ابی الکرم (1965)؛ الکامل فی التّاریخ، بیروت: دار بیروت. 2. انصاری، نرگس (1389)؛ عاشورا در آیینة شعر معاصر، چاپ اوّل، تهران: مجتمع فرهنگی عاشورا. 3. بحرالعلوم، جمالالدّین محمّد بن مکرّم (1296)؛ قصیدة سیّد مهدی بحرالعلوم، شارح: ملاّ رحمة الله کرمانی، طهران: کتابخانة مجلس شورای اسلامی، شماره 13845، مطبعة علمی و اقبال. 4. بحرالعلوم، علامه سیّد مهدی (1376)؛ شرح مراثی بحرالعلوم، ترجمة شیخ رحمه الله کرمانی، تحقیق حسین درگاهی، چاپ اوّل، تهران: اسوه. 5. پورنامداریان، تقی، (1374)؛ شعر در مه؛ تأملی در شعر احمدشاملو، تهران: چشم و چراغ. 6. حاکم نیشابوری، محمّد بن عبدالله (بیتا)؛ المستدرک الصحیحین، المجلّد 12، تحقیق، مصطفی عبدالقادر عطا. 7. حکیمی، محمّدرضا (1377)؛ قیام جاودانه، چاپ دوّم، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی. 8. خزعلی، انسیه (1383)؛ امام حسین در شعر معاصر عربی، چاپ اوّل، تهران: امیرکبیر. 9. شفیعیکدکنی، محمّدرضا (1368)؛ صور خیال در شعر فارسی، چاپ اوّل، تهران: آگاه. 10. صفا، ذبیح الله (1380)؛ تاریخ ادبیّات درایران، تهران: فردوس. 11. ضیایی، عبد الحمید (1384)؛ جامعهشناسی تحریفات عاشورا، چاپ اوّل، تهران: هزارة ققنوس. 12. طهرانی، آقا بزرگ (1360)؛ الذّریعة إلی تصانیف الشیعة، تهران: مطبعة مجلس الشوری. 13. قلیپور، فرج الله (1388)؛ ارشاد الزّائر، چاپ دهم، اصفهان: اقیانوس معرفت. 14. کرمی، اکرم (1389)؛ عرفان در ادبیّات عاشورایی از دورة صفویه تا عصر حاضر، چاپ اوّل، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. 15. گلمحمّدی، حسن (1366)؛ عاشورا و شعر فارسی در ترکیببندهای معروف شعرای بزرگ، تهران: اطلس. 16. محتشم کاشانی، علی بن احمد (بیتا)؛ دیوان محتشم کاشانی، نسخة خطی. 17. --------------------- (1370)؛ دیوان محتشم کاشانی، تصحیح مهرعلی گرگانی، تهران: سنایی. 18. میرزا ابی طالب (1265)؛ مرثیة سیّد مهدی بحرالعلوم، نسخه خطی، تهران: کتابخانة ملک، شمارة 1807. 19. نعمانی، علاّمه شبلی (بیتا)؛ شعرالعجم یا تاریخ شعرا وادبیّات ایران، ترجمه: سیّد محمّدتقی فخر داعی گیلانی، چاپ دوّم، تهران: دنیای کتاب. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,074 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 913 |