تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 368 |
تعداد مقالات | 2,890 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,566,235 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,892 |
واکاوی ریشههای ادبیّات تطبیقی در ادبیّات قدیم عربی | ||
کاوش نامه ادبیات تطبیقی | ||
مقاله 2، دوره 3، شماره 10، تیر 1392، صفحه 25-39 اصل مقاله (595.04 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
چکیده | ||
ادبیّات تطبیقی به عنوان یک علم، در دو قرن اخیر در کشورهای اروپایی و عربی و اسلامی ظهور کرد؛ ولی مفهوم تطبیق از قرنها پیش در ادبیّات ملل مختلف وجود داشته است و ادبا و ناقدانی بودهاند که نوعی مقایسه، موازنه و تطبیق را میان ادبا و ادبیّات ملل مختلف انجام میدادند. بررسی ریشههای ادبیّات تطبیقی؛ به ویژه در کشورهای اسلامی و عربی، از این رو اهمّیّت دارد که بدون واکاوی میراث اسلامی در زمینه ادبیّات تطبیقی، نمیتوان برنامة شفّافی برای تحوّل و پیشرفت ادبیّات تطبیقی در کشورهای اسلامی طرّاحی کرد. از سوی دیگر، ظهور نظریة ادبیّات تطبیقی اسلامی و ضرورت توجه بیشتر بررسیهای تطبیقی به ادبیّات ملل اسلامی در عصر معاصر، بر اهمّیّت واکاوی ریشههای میراث اسلامی در این زمینه میافزاید. این مقاله کوشش دارد از طریق بررسی برخی از آثار جاحظ، ابوالفرج اصفهانی، ابن قتیبه، ابن ندیم، ابن أثیر، شروح دیوان متنبّی و بیرونی، به واکاوی نشانههای ادبیّات تطبیقی در ادبیّات و نقد عربی قدیم بپردازد. یافتههای پژوهش نشان میدهند که نشانههای ادبیّات تطبیقی در نقد عربی قدیم، ابتدا در مرحلة «سنجش ادبی درون ادبیّات عربی» نمود پیدا کرد و بعد از آن به صورت بارزتر، در مرحلة دوّم یعنی مرحله «سنجش ادبی برون مرزی ادبیّات عربی» ظهور یافت. | ||
کلیدواژهها | ||
واژگان کلیدی: ادبیّات تطبیقی؛ نقد عربی قدیم؛ جاحظ؛ سرقات شعری | ||
مراجع | ||
کتابنامه 1. ابن الأثیر، ضیاء الدین (1990)؛ المثل السّائر فی أدب الکاتب والشّاعر، تحقیق: محمّد محیی الدّین عبد الحمید، الجزء الثّانی، بیروت: المکتبة العصریة. 2. ابن قتیبة (1986)؛ الشّعر والشّعراء، الطّبعة الثّانیة، بیروت: دار إحیاء العلوم. 3. ابن ندیم، محمّد بن اسحاق (1997)؛ الفهرس، تحقیق: إبراهیم رمضان، دار المعرفة. 4. الأصفهانی، أبوالفرج (1429)؛ کتاب الأغانی، ج 2 و 4، تحقیق إحسان عبّاس، إبراهیم السّعافین، بکر عباس، الطّبعة الثالثة، بیروت: دار صادر. 5. بهیّ، عصام (1996)؛ طلائع المقارنة فی الأدب العربی الحدیث، الطّبعة الأولی، دار النّشر للجامعات. 6. البیرونی، أبو الرّیحان محمّد بن أحمد (1958)؛ فی تحقیق ما للهند، الهند: مطبوعات دائرة المعارف العثمانیة. 7. التوبخی، محمّد (1995)؛ الآداب المقارنة، بیروت: دار الجیل. 8. پروینی، خلیل (1391)؛ الأدب المقارن (دراسات نظریة وتطبیقیة)، الطّبعة الأولی، تهران: سمت. 9. الخطیب، حسام (1999)؛ آفاق الأدب المقارن عربیاً وعالمیاً، الطّبعة الأولی، دمشق: دار الفکر، بیروت: دار الفکر المعاصر. 10. الجاحظ، أبو عثمان (1948)؛ البیان والتّبیین، شرح و تحقیق: محمّد هارون، عبدالسّلام ج 1 و 3، القاهرة: مطبعة لجنة التألیف والترجمة والنشر. 11. ----------- (1975)؛ الحیوان، بیروت: دار الملایین. 12. عبّاس، إحسان (1993)؛ ملامح یونانیة فی الأدب العربی، الطّبعة الثانیة، بیروت: المؤسّسة العربیة للدّراسات والنّشر. 13. عبدالبدیع محمّد، نظمی (1987)؛ فی النّقد الأدبی، مصر، الإسکندریة: منشورات جامعة الأزهر کلیة الدراسات الإسلامیة والعربیة. 14. عبدالجواد رضوان، أحمد شوقی (1990)؛ الدّرس الأدبی المقارن، الطّبعة الأولی، بیروت: دار العلوم العربیة. 15. عبدالسّلام کفافی، محمّد (1971)؛ فی الأدب المقارن، دراسات فی نظریة الأدب والشّعر القصصی، الطّبعة الأولی، دار النهضة العربیة. 16. عبدالرحمن إبراهیم، مصطفی (1998)؛ فی النّقد العربی القدیم عند العرب، القاهرة: منشورات کلیة الدراسات الإسلامیة والعربیة للبنین. 17. عبّود، عبده (1999)؛ الأدب المقـــارن مشــــــــکلات وآفـــــاق، دمشق: من منشورات إتّحاد الکتّاب العرب. 18. غنیمی هلال، محمّد (بیتا)؛ الأدب المقارن، القاهرة: دار نهضة مصر. 19. مکی، أحمد طاهر (2002)؛ الأدب المقارن أصوله وتطوّره ومناهجه، الطّبعة الرابعة، القاهرة: مکتبة الآداب. 20. --------- (1997)؛ فی الأدب المقارن، الطّبعة الثالثة، مصر: دار المعارف. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,000 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,090 |