تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 368 |
تعداد مقالات | 2,890 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,566,188 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,852 |
چگونگی حضور خیّام در شعر عبدالوهّاب البیاتی با تأکید بر دو دفتر شعری «الّذی یأتی ولا یأتی» و «الموت فی الحیاة» | ||
کاوش نامه ادبیات تطبیقی | ||
مقاله 4، دوره 3، شماره 10، تیر 1392، صفحه 57-80 اصل مقاله (1.19 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
چکیده | ||
پژوهش حاضر میکوشد چگونگی حضور اندیشههای خیّام را، به عنوان یکی از مفاهیم پر بسامد، در شعر عبدالوهّاب البیاتی شاعر نامآشنای عراقی بررسی کند و برای انجام این کار دو دفتر شعری «الّذی یأتی ولا یأتی» و «الموت فی الحیاة» که بیشترین توجّه را به خیام دارند، مورد بررسی قرار گرفتهاند. در این مقاله خیّام به سه شکل در شعر بیاتی بازیابی شده و مورد کنکاش قرار گرفته است. نخست ذکر نام خیّام و توصیف او، دوّم اندیشههای خیّامی که شاعر تحت تأثیر آنها به سرودن پرداخته است و پس از آن بررسی نقاب خیّام که یکی از تکنیکهای جدید و پر کاربرد در شعر معاصر عرب است. همچنین این پژوهش به جنبهای دیگر از تأثیرپذیری بیاتی از خیّام یعنی رباعیسرایی پرداخته است. خواننده درخواهد یافت که بیاتی زندگی، شخصیّت و تفکّرات خیّام را به عنوان همزادی برای خود در نظر گرفته و به شعرش وارد کرده است و با نسبت دادن بسیاری از ویژگیهای جدید به خیّام، از او اسطورهای میسازد که تمام ویژگیهای مورد نظر شاعر انقلابی را داراست. خیّام در بسیاری از سرودهها خودِ شاعر است و به یقین نیشابور جایگاه خیّام و شهر آرمانی بیاتی، همان بغداد، زادگاه اوست. | ||
کلیدواژهها | ||
واژگان کلیدی: خیام؛ بیاتی؛ اندیشههای خیامی؛ نقاب | ||
مراجع | ||
کتابنامه الف: کتابها 1. آرمسترانگ، کارن (1390)؛ تاریخ مختصر اسطوره، ترجمة عباس مخبر، تهران: مرکز. 2. احمدبن عمر بن علی نظامی سمرقندی (1331)؛ چهارمقاله، به تصحیح محمّد قزوینی، تهران: ارمغان. 3. بیاتی، عبدالوهّاب (1405 ه/ 1985 م)؛ الأعمال الکاملة للشّاعر عبدالوهّاب البیاتی (الّذی یأتی ولا یأتی)، بیروت: دار الشروق. 4. ---------- (1972)؛ دیوان، الطبعة الأولی، بیروت: دارالعودة. 5. ------------ (1348)؛ آوازهای سندباد، ترجمة محمّدرضا شفیعیکدکنی، تهران: نیل. 6. بهروز، اکبر (1377)؛ تاریخ ادبیّات عرب، تبریز: دانشگاه تبریز. 7. جعفری، محمّد تقی (1372)؛ تحلیل شخصیت خیّام، چاپ سوّم، تهران: انتشارات کیهان. 8. خیّام نیشابوری، عمر (1391)؛ رباعیّات خیّام (براساس نسخة محمّدعلی فروغی)، تهران: دیبایه. 9. رازی، نجمالدّین (1371)؛ مرصاد العباد، به اهتمامِ محمّد امین ریاحی، تهران: علمی و فرهنگی. 10. رستگار فسایی، منصور (1388)؛ پیکرگردانی در اساطیر، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. 11. روتوِن، ک.ک. (1387)؛ اسطوره، ترجمة ابوالقاسم اسماعیلپور، تهران: مرکز. 12. زاده شفق، رضا (1369)؛ تاریخ ادبیّات ایران، تهران: آهنگ. 13. ستاری، جلال (1376)؛ اسطوره در جهان امروز، تهران: مرکز. 14. --------- (1389)؛ مدخلی بر رمزشناسی عرفانی، تهران: مرکز. 15. سیّد حسینی، رضا (1391)؛ مکتبهای ادبی، جلد دوّم، تهران: نگاه. 16. شفیعیکدکنی، محمّدرضا (1390)؛ صُوَر خیال در شعر فارسی، تهران: آگه. 17. صفا، ذبیح الله (1369)؛ تاریخ ادبیّات ایران، جلد دوّم، تهران: فردوسی. 18. عطّار نیشابوری، فریدالدّین محمّد بن ابراهیم (1386)؛ مصیبتنامه، مصحّح: محمّدرضا شفیعیکدکنی، تهران: سخن. 19. علی احمد سعید (1378)؛ ترانههای مهیار دمشقی، ترجمة کاظم برگنیسی، تهران: کارنامه. 20. فتوحی، محمود (1389)؛ بلاغت تصویر، تهران: سخن. 21. کسایی نورالله (1363)؛ مدارس نظامیّه و تأثیرات علمی و اجتماعی آن، تهران: امیرکبیر. 22. گریمال، پیر (1391)؛ فرهنگ اساطیر یونان و رُم، ترجمة دکتر احمد بهمنش، تهران: امیرکبیر. 23. لنسلین، گرین (1366)؛ اساطیر یونان، ترجمة عباس آقاجانی، تهران: سروش. 24. محمّد کاظم، حاج ابراهیم (1385)؛ تاریخ الأدب العربی الحدیث، اصفهان: دانشگاه. 25. هنری هوک، سامویل (1391)؛ اساطیر خاورمیانه، ترجمة علیاصغر بهرامی؛ فرنگیس مزداپور، تهران: روشنگران و مطالعات زنان. ب: مجلّهها 26. حسنلی، کاووس؛ سعید حسامپور (1388)؛ «کارنامة خیّامپژوهی»، فصلنامة پژوهش زبان و ادبیّات فارسی، شمارة چهاردهم، صص 99-126. 27. خاتمی، احمد (1381)؛ «تردید یا انکار» (بررسی اجمالی اندیشههای کلامی خیّام براساس رباعیات)، پژوهشنامة علوم انسانی دانشگاه شهید بهشتی، شمارة 33، صص 207-232. 28. محسنینیا، ناصر (1388)، «مبانی ادبیّات مقاومت معاصر ایران و عرب»، نشریة ادبیّات پایداری، دانشگاه کرمان، سال اوّل، شمارة اوّل، صص 143–158. 29. ---------- (1389)؛ «خیّامپژوهی با تکیه بر جهان معاصر عرب»، نشریة پژوهشهای زبان و ادبیّات فارسی، دانشگاه اصفهان، سال دوّم، شمارة 3، صص 1-20. 30. یوسف بکار، حسین «بازتاب زبان و ادب فارسی در جهان عرب»، ترجمة احسان اسماعیلی طاهری، کتاب ماه ادبیّات و فلسفه، شمارة 77، صص56-63. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,257 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,449 |