تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 383 |
تعداد مقالات | 3,036 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,760,818 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,950,059 |
وزن شعر در اشعار یازده هجایی شهرضایی | ||
مطالعات زبانها و گویشهای غرب ایران | ||
مقاله 3، دوره 1، شماره 1، شهریور 1392، صفحه 47-55 اصل مقاله (598.39 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
امید طبیب زاده* 1؛ مائده میرطلائی2 | ||
1دانشیار، دانشگاه بوعلی سینا | ||
2دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه بوعلی سینا | ||
چکیده | ||
در این مقاله براساس توصیف لازار (1985 و 2007) از اشعار پارتی و توصیف طبیبزاده (1382 و 1392) از اشعار فارسی عامیانه و فهلویات، چهار فرضیۀ کلّی را در مورد ویژگیهای وزنی در اشعار محلّی شهرضایی بررسی میکنیم. اوّلین فرضیۀ ما ایـن است که هجای پایانی هر پایه که تکیۀ وزنی میگیرد، هجایی سنگین است. فرضیۀ دوّم این است که در صورت سنگین نبودن هجایی که تکیۀ وزنی میگیرد، این هجا لزوماً در پایان واژه قرار دارد و درنتیجه دارای تکیۀ واژگانی است. فرضیۀ سوّم این است که هجاهایی که در پایان هر پایه قرار ندارند و درنتیجه تکیۀ وزنی نمیگیرند دارای رابطۀ خاصّی با وزن هجا نیستند، یعنی ممکن است سبک باشند یا سنگین. و فرضیۀ چهارم هم به محلّ مکثِ شطر و پایه در این اشعار مربوط میشود، بهاین معنا که محلّ مکث در این اشعار مانند اشعار عامیانۀ فارسی از نوع قطع است، یعنی لزوماً در پایان واژه قرار نمیگیرد بلکه در وسط هم واژه هم ممکن است ظاهر شود. برای تحلیل آماری این موارد، هجاهای پایانی و غیرپایانی را در پایههای 50 مصراع از اشعار عامیانۀ شهرضایی در برنامۀ اکسل مدخل کردیم و با مطالعهای آماری بـه ایـن نتیجه رسیدیم که فرضیههای دوّم، سوّم و چهارم ما صحیح بودهاند. | ||
کلیدواژهها | ||
اشعار محلّی گونۀ شهرضایی؛ تکیۀ وزنی؛ هجای سنگین؛ هجای سبک؛ محلّ مکث | ||
مراجع | ||
ضیامجیدی، لیلا (1388). دو نوع وزن در اشعار ترکی شهریار: تحقیقی براساس نظریۀ وزنی، پایاننامۀ کارشناسی ارشد زبانشناسی، دانشگاه بوعلی سینا. طبیبزاده، امید (1382). تحلیل وزن شعر عامیانۀ فارسی (همراه سیصد قطعه شعر عامیانه و تقطیع آنها)، تهران: نیلوفر. ----------- (1388). «ساخت وزنی و تکیۀ واژه در فارسی، پژوهشی براساس نظریۀ تکیۀ وزنی»، پژوهشهای زبانشناسی، سال اوّل، شمارۀ اوّل، صص 63-78. ----------- (1390). «سنّت، توصیف و نظریه در عروض فارسی»، به همّت امید طبیبزاده. وزن شعر فارسی از دیـروز تـا امـروز، مجمـوعـۀ سخنرانیهای نخستین هماندیشی وزن شعر فارسی و اشعار ایرانی در انجمن زبانشناسی ایران، تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی، صص 1-30. ----------- (1392). «بررسی تاریخی وزن در فهلویات»، گویشهای ایرانی، ضمیمۀ نامۀ فرهنگستان، زیر چاپ. Lazard, G. (1985). “La Métrique de la Poésie Parthe”, Papers in Honor of Professor Mary Boyce, in: Atca Iranica, 25, Leiden, pp. 371-399. ---------------(2007). “La Versification en Parth et son Heritage Person”, in: Iranian Languages and texts from Iran and Turan, Roland E. Emmerick Memorial Volume, eds. M. Macuch, M. Maggi and Werer, IRANICA, Harrassowitz, Wiesbaden | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,062 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 896 |