آمار
| تعداد نشریات | 23 |
| تعداد شماره‌ها | 356 |
| تعداد مقالات | 2,688 |
| تعداد مشاهده مقاله | 2,465,106 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,723,372 |
توسعه حفاظت پایدار تنوع زیستی با مدلسازی کریدورهای سیمای سرزمین مبتنی بر تئوری مدارها | ||
| جغرافیا و پایداری محیط | ||
| دوره 13، شماره 4 - شماره پیاپی 49، دی 1402، صفحه 55-68 اصل مقاله (2.3 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/ges.2023.9490.2680 | ||
| نویسندگان | ||
| ندا محمدپور1؛ فاطمه جهانی شکیب* 1؛ زهرا اسداللهی2 | ||
| 1گروه محیطزیست، دانشکده منابع طبیعی و محیطزیست، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران. | ||
| 2گروه محیطزیست و شیلات، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه لرستان، خرمآباد، ایران. | ||
| چکیده | ||
| مدلسازی ارتباطات شبکههای زیستگاهی در برنامهریزی حفاظت پایدار از تنوع زیستی، یکی از اولویتهای جهانی بومشناسی سیمای سرزمین و امنیت بومشناختی است. تخریب ساختار سیمای سرزمین با ایجاد زیستگاههای ازهمگسیخته و قطع اتصال در لکههای سیمای سرزمین منجر به اختلال در عملکردهای بومشناختی میگردد. ازاین‌رو، هدف این پژوهش مدلسازی کریدورهای سیمای سرزمین استان خراسان جنوبی است تا بتوان از طریق ایجاد ارتباطات بین زیستگاهها، پیوستگی شبکه زیستگاهی را تقویت نمود. این امر، علیرغم پرهیز از مدیریت جزیرهای مناطق تحت حفاظت، باعث حفاظت پایدار از امنیت بومشناختی میگردد. بدین منظور، ابتدا نقشه کیفیت زیستگاههای محدوده مطالعه مدلسازی شد، سپس به نقشه مقاومت زیستگاه تبدیل گردید. نقاط داغ زیستگاهی نیز از نقشه کیفیت زیستگاه با روش گتیس_ ارد جی استخراج گردید. در گام نهایی، کریدورهای زیستگاهی و مهمترین نواحی ارتباطی بر مبنای تئوری مدارهای الکتریکی و با استفاده از نقشههای کیفیت و مقاومت زیستگاه با نرمافزار رستر مبنای Circuitscape مدلسازی شد. نتایج نشان داد نواحی مختلف، قابلیت ایجاد شدت‌جریان صفر تا 5/114 آمپر را دارا هستند که حدود 33% معادل 4944200 هکتار از کل محدوده مطالعه را شامل میشود که ازاین‌بین 900 هکتار بهعنوان کریدور داغ میتواند تسهیلگر جریان یا جابه‌جایی گونهها به شمار رود. به‌طوری‌که حفاظت از این کریدورها، میتواند اثرات منفی گسیختگی زیستگاهها را ازطریق ایجاد ارتباط بین جمعیتهای جداافتاده، تا حدی جبران نماید؛ بنابراین، برای حفاظت پایدار از تنوع زیستی، توجه به کریدورهای مهم و بهینه جهت برقراری اتصال بین زیستگاهها و ممانعت از گسیختگی آن از سوی برنامهریزان و متولیان امر ضروری است. نتایج این پژوهش در استان خراسان جنوبی، میتواند رهگشای اقدامات عملیاتی جهت احداث و برنامهریزی حفاظت از کریدورهای اصولی باشد و عملکرد زیستگاهی سیمای سرزمین را افزایش دهد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| کریدور زیستگاهی؛ تئوری مدار الکتریکی؛ گسیختگی زیستگاه؛ برنامهریزی پایدار؛ استان خراسان جنوبی | ||
| مراجع | ||
|
استانداری خراسانجنوبی (1398)، آمایش سرزمین استان خراسان جنوبی، بیرجند: استانداری خراسان جنوبی.
اداره محیطزیست استان خراسانجنوبی (1399الف)، پستانداران استان خراسانجنوبی، بیرجند: محیطزیست استان.
اداره محیطزیست استان خراسانجنوبی (1399ب)، پرندگان استان خراسانجنوبی، بیرجند: محیطزیست استان.
جهانگیر، محمدحسین؛ سارانیراد، محمد (1398). بررسی وضعیت خشکسالی در استان خراسان جنوبی توسط شاخص درصد بارش نرمال (PNPI) و شاخص روش استانداردسازی (Z). علوم و تکنولوژی محیطزیست، 21(4)، 48-59. https://jest.srbiau.ac.ir/article_14562.html?lang=fa
کامیاب، حمیدرضا؛ باقری، عاطفه؛ شهبازی، علی (1398). بهگزینی کریدور زیستگاهی گونه پلنگ ایرانی در پارک ملی گلستان با استفاده از روش تئوری مدار الکتریکی. نشریه علمی پژوهشهای محیطزیست، 10(20)، 209-218. Doi: 20.1001.1.20089597.1398.10.20.17.7
محمدپور، ندا؛ جهانی‌‌شکیب، فاطمه؛ اسدالهی، زهرا (1402). مدلسازی عرضه خدمت زیستگاهی و داده‌‌کاوی فضایی نقاط داغ در اکوسیستم‌‌های مناطق خشک. نشریه محیط‌شناسی، 49(1)، 33-49.Doi: 20.1001.1.10258620.1402.49.1.7.7
ملکوتیخواه، شیما؛ فاخران، سیما؛ سفیانیان، علیرضا (1392). استفاده از تئوری مدارهای الکتریکی جهت شناسایی کریدورهای مهاجرتی بین پناهگاههای حیاتوحش موته و قمشلو در استان اصفهان. بومشناسی کاربردی، 2(5)، 77-88. Doi: 20.1001.1.24763128.1392.2.5.7.4 | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 297 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 183 |
||