تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 377 |
تعداد مقالات | 2,961 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,671,189 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,899,133 |
تعیین الگوی استقرار طبیعی زادآوری زایشی بلوط ایرانی در شرایط مختلف رویشگاهی به منظور استفاده در احیای جنگل های زاگرس | ||
جغرافیا و پایداری محیط | ||
مقاله 4، دوره 7، شماره 4 - شماره پیاپی 25، بهمن 1396، صفحه 53-63 اصل مقاله (784.68 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
احمد حسینی* 1؛ ایاد اعظمی2 | ||
1استادیار جنگلداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان ایلام، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ایلام، ایران | ||
2مربی آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان ایلام، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ایلام، ایران | ||
چکیده | ||
شناخت الگوی استقرار زادآوری طبیعی به منظور تقلید از آن در جنگلکاری، گام مهمّی در راستای احیای جنگلهای زاگرس است. در این راستا، پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیّت استقرار طبیعی زادآوری زایشی بلوط ایرانی در سه توده از جنگلهای حفاظتشدة دالاب استان ایلام، با شرایط توپوگرافیک متفاوت، طی فصل بهار و تابستان 1395 انجام شد. در هر توده، یک ترانسکت پایه در جهت عمود بر شیب دامنه پیاده و روی آن موقعیّتهای استقرار زادآوری شامل «زیر تاج درخت»، «زیر و پناه درختچه«، «زیر و پناه بوته»، «کنار سنگ» و «فضای بدون پوشش» انتخاب شد. برای هر موقعیّت استقرار زادآوری، سه تکرار انتخاب و برای هر کدام، یک پلات دایرهایشکل 15 متر مربعی دائمی پیاده شد. در هر پلات، تعداد نهالها و بلندی آنها اندازهگیری شد. نتایج نشان داد که بیشترین میزان زادآوری بلوط ایرانی در جهت شمالی و ارتفاع 1400 متر از سطح دریا، زیر تاج درختان بلوط و بنه، در سمت شمالی تاج درختان و در فاصلة ثلث اوّل شعاع تاج درخت است. کمترین میزان زادآوری بلوط، بسته به شرایط رویشگاه، در زیر و پناه بوتهها، کنار سنگها و فضای آزاد بوده و در زیر تاج درختان کیکم، زادآوری بلوط یافت نشد. بیشترین تراکم نهالهای بلند در فاصلة ثلث سوّم شعاع تاج درخت و کمترین میزان آنها در فاصلة ثلث اوّل شعاع تاج درخت بود. نتیجه آنکه تاج درخت، مهمترین نقش را در استقرار نهال و پرستاری آن در مقایسه با سایر موقعیّتهای استقرار زادآوری در جنگل دارد. با توجّه به استقرار قابل توجّه زادآوری در زیر و پناه درختچهها و بوتهها، میتوان به نقش مؤثّر آنها در حمایت نهالها و بزرگشدن آنها اشاره کرد. بر اساس نتایج بالا، میتوان الگوی استقرار زادآوری طبیعی بلوط را برای احیای جنگلهای زاگرس پیشنهاد داد. | ||
کلیدواژهها | ||
استقرار زادآوری طبیعی؛ بلوط ایرانی؛ احیای جنگل؛ عوامل بیولوژیک؛ جنگلهای زاگرس | ||
مراجع | ||
حسینی، احمد (1389) اثر تاجپوشش بر زادآوری در جنگلهای بلوط ایرانی استان ایلام، تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، 18 (2)، صص. 229-219. حسینی، احمد؛ معیری، محمدهادی؛ حیدری، حشمتاله (1387) اثر تغییرات ارتفاع از سطح دریا در زادآوری طبیعی و سایر خصوصیات کمی و کیفی بلوط غرب (مطالعة موردی: جنگلهای هیانان ایلام)، علوم کشاورزی و منابع طبیعی، 15 (1)، صص. 10-1. حیدری، مهدی؛ پوربابایی، حسن؛ عطار روشن، سینا (1390) وضعیّت زادآوری طبیعی بلوط ایرانی در بین گروههای بومشناختی در ناحیه رویشی کردو - زاگرس، زیستشناسی ایران، 24 (4)، صص. 592-578. معیری، محمدهادی؛ حسینی، احمد؛ حیدری، حشمتاله (1387) ارزیابی روند تغییرات جنگل هیانان ایلام و ارائه راهکارهای مناسب برای مدیریت بهینة آن، پژوهش و سازندگی، 21 (3) صص. 115-108. میرزایی، جواد؛ اکبرینیا، مسلم؛ حسینی، سیدمحسن؛ طبری، مسعود؛ جلالی، سید غلامعلی (1386) مقایسة تراکم زادآوری طبیعی گونههای چوبی در رابطه با عوامل فیزیوگرافی و خاک در جنگلهای زاگرس، مطالعة موردی: منطقة حفاظتشدة ارغوان در شمال ایلام، پژوهش و سازندگی، 20 (4)، صص. 23-16. نجفیفر، علی (1390) بررسی فراوانی زادآوری جنسی گونههای جنگلی در ارتباط با برخی عوامل اکولوژیکی در جنگلهای بلوط غرب استان ایلام، تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، 19 (2)، صص. 290-279. نظرپورفرد، کوروش؛ ضرونی، مهدی؛ اعتماد، وحید؛ نمیرانیان، منوچهر (1395) تأثیر تاجپوشش، شیب و جهت دامنه بر استقرار زادآوری در جنگلهای زاگرس (مطالعة موردی، منطقه جنگلی بلوران، کوهدشت لرستان)، اکوسیستمهای طبیعی ایران، 7 (1)، صص. 79-69. Annighofer, P., Beckschafer, P., Vor, T., Ammer, C. (2015) Regeneration Patterns of European Oak Species (Quercus petraea (Matt.) Liebl., Quercus robur L.) in Dependence of Environment and Neighborhood, PLOS ONE, 10 (8), pp. 1-16. Brudvig, L. A., Asbjornsen, H. (2008) Patterns of Oak Regeneration in a Midwestern Savanna Restoration Experiment, Forest Ecology and Management, 255 (7), pp. 3019-3025. Dobrowolska, D. (2007) Effect of Stand Density on Oak Regeneration in Flood Plain Forests in Lower Silesia, Poland, Forestry, 81 (4), pp. 511-523. Dodge, S. L. (1997) Successional Trends in a Mixed Oak Forest on High Mountain Newjersey, Torrey Botanical Society, 124 (4), pp. 312-317. Erefur, C., Bergsten, U., Chantal, M. D. (2008) Establishment of Direct Seeded Seedlings of Norway Spruce and Scots Pine: Effects of Stand Conditions, Orientation and Distance with Respect to Shelter Tree, and Fertilization, Forest Ecology and Management, 255 (3-4), pp. 1186-1195. Frey, B. R., Ashton, M. S., McKenna, J. J., Ellum, D., Finkral, A. (2007) Topographic and Temporal Patterns in Tree Seedling Establishment, Growth, and Survival Among Masting Species of Southern New England Mixed-Deciduous Forests, Forest Ecology and Management, 245 (1-3), pp. 54-63. Garcia, D., Zamora, R., Hodar, J. A., Gomez, J. M.(1999) Age Structure of Juniperus communis L. in the Iberian Peninsula: Conservation of Remnant Populations in Mediterranean Mountains, Biological Conservation, 87 (2), pp. 215-220. Garcia, D., Zamora, R., Hodar, J. A., Gomez, J. M., Castro, J. (2000) Yew (Taxus Baccata L.) Regeneration is Facilitated by Fleshy-Fruited Shrubs in Mediterranean Environments, Biological Conservation, 95, pp. 31-38. Kouba, Y., Camarero, J. J., Alados, C. L. (2012) Roles of Land-Use and Climate Change on the Establishment and Regeneration Dynamics of Mediterranean Semi-Deciduous Oak Forests, Forest Ecology and Management, 274, pp. 143-150. Montagnini, F., Eibl, B., Woodward, C., Szczipanski, L., Rios, R. (1997) Tree Regeneration and Species Diversity Following Conventional and Uniform Spacing Methods of Selective Cutting in a Subtropical Humid Forest Reserve, Biotropica, 30, pp. 349-361. Rist, S. G. (2006) The Effects of Canopy Density and Vegetative Competition on Oak Seedling Numbers in Southeastern Ohio, Ph.D. thesis,Advisor: Roger, W., the Ohio state university, Ohio. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 904 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 662 |